Tiểu đường thai kỳ không chỉ do ăn ngọt

Mang thai lần thứ hai, chị Nguyễn Thu Trang, 32 tuổi ở Hoài Đức, Hà Nội vẫn duy trì thói quen đi khám thai định kỳ. Tuy nhiên, sự chủ quan trong việc tầm soát tiểu đường thai kỳ đã khiến chị rơi vào tình huống không mong muốn: Tiếp tục mắc tiểu đường thai kỳ, dù trước đó chị tin rằng mình đã phòng tránh rất kỹ.

Theo chia sẻ của chị Trang, ở lần mang thai đầu tiên, chị từng được chẩn đoán bị tiểu đường thai kỳ nhưng ở mức độ nhẹ. Khi đó, chị cho rằng nguyên nhân xuất phát từ việc ăn nhiều đồ ngọt. Vì vậy, bước vào thai kỳ thứ hai, chị gần như kiêng tuyệt đối bánh kẹo, nước ngọt và các thực phẩm chứa nhiều đường. Tin rằng mình đã “an toàn”, chị không vội vàng thực hiện xét nghiệm tầm soát tiểu đường thai kỳ.

Chỉ đến tháng thứ 6 của thai kỳ, khi đi làm xét nghiệm theo chỉ định, kết quả khiến chị bất ngờ: các chỉ số đường huyết cho thấy chị đã mắc tiểu đường thai kỳ.

Theo BSCKI Đặng Văn Hà – Trung tâm Hỗ trợ sinh sản, Bệnh viện Đa khoa An Việt, trường hợp của chị Trang không phải cá biệt. Thông thường, thai phụ được khuyến cáo tầm soát tiểu đường thai kỳ ở tuần 24–28. Tuy nhiên, với những phụ nữ thuộc nhóm nguy cơ cao, việc sàng lọc cần được thực hiện sớm hơn, ngay từ tuần thứ 12 của thai kỳ.

Nhóm thai phụ có nguy cơ cao bao gồm: Người có tiền sử gia đình mắc tiểu đường; từng bị tiểu đường thai kỳ ở lần mang thai trước; từng sinh con to, thai lưu (đặc biệt ở 3 tháng cuối), sinh con dị tật; sảy thai liên tiếp nhiều lần; béo phì, cao huyết áp… Với các đối tượng này, việc tầm soát sớm là yếu tố then chốt giúp phát hiện và kiểm soát bệnh kịp thời.

BSCKI Đặng Văn Hà nhấn mạnh, tiểu đường thai kỳ (hay đái tháo đường thai kỳ) là tình trạng rối loạn chuyển hóa khiến đường huyết tăng cao trong thời gian mang thai và không thể xem nhẹ. Bất kỳ thai phụ nào cũng có nguy cơ mắc bệnh, không chỉ riêng những người ăn nhiều đồ ngọt.

Thống kê cho thấy, khoảng 10% phụ nữ mang thai gặp phải tiểu đường thai kỳ. Phần lớn các trường hợp bệnh sẽ thuyên giảm và biến mất sau sinh, song nếu không được kiểm soát tốt, tiểu đường thai kỳ có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm cho cả mẹ và thai nhi, thậm chí tiến triển thành đái tháo đường thực sự.

Đáng lưu ý, tiểu đường thai kỳ thường không có triệu chứng rõ ràng. Hầu hết thai phụ chỉ phát hiện bệnh thông qua tầm soát và khám thai định kỳ. Một số dấu hiệu nghi ngờ có thể gặp gồm: thường xuyên khát nước, đi tiểu nhiều, ăn nhiều hơn bình thường.

Nếu đường huyết không được kiểm soát, thai kỳ có nguy cơ đối mặt với nhiều kết cục xấu như sảy thai, sinh non, thai dị tật bẩm sinh, thai chết lưu, đa ối, thai quá to hoặc chậm tăng trưởng trong tử cung. Với mẹ bầu, nguy cơ tiền sản giật, phải mổ lấy thai cũng tăng cao.

Không chỉ vậy, trẻ sinh ra từ mẹ bị tiểu đường thai kỳ có nguy cơ hạ đường huyết, vàng da, suy hô hấp sau sinh cao hơn so với trẻ bình thường.

“Việc điều trị tiểu đường thai kỳ cần được thực hiện sớm và thai phụ phải tuân thủ nghiêm ngặt hướng dẫn của bác sĩ. Mục tiêu là giữ đường huyết ổn định, từ đó giảm tối đa nguy cơ biến chứng cho mẹ và thai nhi” - BSCKI Đặng Văn Hà khuyến cáo.

Các bác sĩ nhấn mạnh, tầm soát tiểu đường thai kỳ đúng thời điểm và không chủ quan chính là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe cho cả mẹ và con trong suốt thai kỳ.