Doanh số ô tô tăng vọt, tín nhiệm ngành khởi sắc
Thị trường ô tô Việt Nam đang bứt tốc mạnh mẽ trong quý I/2025, khi doanh số bán hàng tăng mạnh, dòng tiền cải thiện rõ nét và hồ sơ tín nhiệm của các doanh nghiệp ngành ô tô có bước chuyển tích cực.
Doanh số bán ô tô tích cực nhờ ô tô điện tăng mạnh, trong khi nguồn cung xe sản xuất trong nước và nhập khẩu tăng. Ảnh: Đ.H
Nhiều chuyên gia cho rằng, những chính sách thuế, phí mang tính đòn bẩy của Chính phủ đã phát huy hiệu quả, tạo nền tảng cho giai đoạn tăng trưởng mới.
Cung dồi dào, cầu bứt phá
Theo báo cáo nhận định thị trường của VIS Rating (Đơn vị xếp hạng tín nhiệm uy tín thành lập từ vốn đầu tư của Moody's) công bố ngày 18/6, doanh số ô tô toàn thị trường trong quý đầu năm đạt 105.000 xe, tăng tới 60% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, riêng dòng xe điện của VinFast đã tăng trưởng 295%, trở thành động lực lớn nhất thúc đẩy tiêu dùng ngành xe.
Đây được đánh giá là hệ quả trực tiếp từ loạt chính sách ưu đãi mới của Chính phủ, gồm Nghị định 21/2025/NĐ-CP gia hạn miễn thuế nhập khẩu linh kiện ô tô, Nghị định 51/2025/NĐ-CP miễn lệ phí trước bạ với xe điện đến năm 2027 và Nghị định 73/2025/NĐ-CP giảm thuế nhập khẩu với các dòng xe từ quốc gia không có FTA trực tiếp như Mỹ.
Không chỉ cầu tăng mạnh, nguồn cung cũng ghi nhận mức phục hồi rõ rệt. Sản lượng xe lắp ráp trong nước quý I tăng 35% và xe nhập khẩu tăng 44% so với cùng kỳ. Thị trường ghi nhận sự quay trở lại của người tiêu dùng sau một năm 2024 khá trầm lắng, nhờ mặt bằng giá bán dễ tiếp cận hơn, kết hợp với hạ tầng giao thông được cải thiện.
Nhiều doanh nghiệp lớn như VinFast, Thaco, Tasco, Geleximco... đã chủ động công bố kế hoạch mở rộng công suất nhà máy. Trong đó, VinFast chuẩn bị vận hành tổ hợp sản xuất mới tại Hà Tĩnh từ tháng 7 tới, công suất lên đến 300.000 xe/năm.
Geleximco và Thaco cũng lần lượt triển khai các dự án tại Thái Bình và Quảng Ninh, nâng tổng mức đầu tư toàn ngành lên hơn 27.000 tỷ đồng chỉ riêng trong giai đoạn 2025 - 2027.
“Chúng tôi kỳ vọng nhu cầu mua ô tô tiếp tục cao qua đó đảm bảo hấp thụ được nguồn cung tăng lên. Các doanh nghiệp quy mô lớn trong ngành, có mạng lưới phân phối phủ khắp toàn quốc và danh mục sản phẩm đa dạng, sẽ dễ dàng tận dụng được nhu cầu thị trường và có doanh số bán hàng tích cực trong 12 tháng tới”, VIS Rating nhận định.
Dòng vốn đổ mạnh vào ngành xe
Một tín hiệu đáng chú ý là khả năng tiếp cận vốn của doanh nghiệp ô tô đang mở rộng đáng kể. Tổng dư nợ vay của nhóm doanh nghiệp niêm yết tăng 30% trong quý I/2025, phần lớn đến từ nhu cầu vay dự trữ hàng hóa để đón đầu tiêu dùng.
Doanh số bán ô tô quý I/2025. Ảnh: VIS Rating
Hoạt động phát hành trái phiếu doanh nghiệp cũng gia tăng rõ nét. VinFast dự kiến phát hành thêm 5.000 tỷ đồng trái phiếu trong nửa cuối năm, được bảo lãnh bởi Vingroup. Trong khi đó, Thaco và Tasco cũng đã hoàn tất các đợt phát hành tổng trị giá hơn 1.400 tỷ đồng từ đầu năm. Các doanh nghiệp khác như HUT và CTF đã lên kế hoạch huy động thêm vốn thông qua phát hành cổ phiếu. Đáng chú ý, VIS đánh giá các đợt đáo hạn trái phiếu năm 2025 đều nằm trong kế hoạch xử lý của doanh nghiệp, không gây áp lực lớn đến thanh khoản ngành.
Về hiệu quả kinh doanh, các doanh nghiệp ô tô niêm yết đã ghi nhận mức tăng trưởng doanh thu 29% trong quý I/2025 đạt 16% so với kế hoạch cả năm. Lợi nhuận trước lãi vay, thuế và khấu hao (EBITDA) tăng 23% so với cùng kỳ, trong khi dòng tiền thuần từ hoạt động kinh doanh tăng vọt 216%, đạt hơn 13.000 tỷ đồng.
Tỷ lệ quay vòng hàng tồn kho cũng được cải thiện, từ mức 7,63 lần lên 9,48 lần, cho thấy doanh nghiệp bán hàng nhanh hơn và luân chuyển vốn hiệu quả hơn. Tỷ lệ nợ vay/EBITDA toàn ngành giảm còn 6,05 lần, phản ánh rủi ro tài chính đang được kiểm soát tốt hơn.
“Doanh nghiệp niêm yết quy mô lớn (HUT, SVC, CTF…) với doanh thu trên 5.000 tỷ đồng có hồ sơ tín nhiệm mạnh hơn, nhờ danh mục thương hiệu ô tô phân phối đa dạng (trung bình 6 - 7 thương hiệu) và mạng lưới phân phối phủ rộng. Các đơn vị nhỏ hơn (TMT, HTL…) ghi nhận doanh số bán hàng yếu hơn, dẫn đến tỷ lệ quay vòng hàng tồn kho thấp hơn đáng kể”, nhóm phân tích của VIS Rating cho biết.
Dù triển vọng ngành ô tô trong 12 tháng tới tiếp tục tích cực, đặc biệt với dòng xe điện và các thương hiệu đa dụng giá rẻ, VIS Rating vẫn cảnh báo các rủi ro liên quan đến cấu trúc vốn thiếu bền vững ở nhóm doanh nghiệp vừa và nhỏ.
