Bộ trưởng Bộ Tài chính: Sẽ dùng AI chống thất thu thuế thương mại điện tử

10h: Cần thu hút 3,8 triệu tỉ đồng từ doanh nghiệp cho đầu tư phát triển, nâng cấp thị trường chứng khoán trong năm 2025

Đại biểu Đoàn Thị Thanh Mai (Đoàn Hưng Yên): Để đạt tăng trưởng 10%, nước ta cần nguồn lực lớn. Theo mục tiêu về giai đoạn phát triển lâu dài, mức tăng trưởng cao, lên tới 20% nhưng chỉ số tăng trưởng năm 2024 chỉ đạt 7,5%. Đề nghị Bộ trưởng cho biết giải pháp nào cần tăng cường cho hiệu quả đầu tư để tăng trưởng kinh tế đạt kết quả cao thời gian tới?

Trả lời vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết nhu cầu đầu tư phát triển trong giai đoạn tới của nước ta rất lớn, chiếm 40% GDP, tăng trưởng đầu tư mỗi năm khoảng 17-20%. Đây là mức tăng rất cao so với xu hướng hiện nay.

Bộ trưởng cho biết, phải nâng cao hiệu quả đầu tư. Trong đó, giải pháp chủ yếu là dành tối đa nguồn ngân sách cho đầu tư phát triển, phấn đấu khoảng 60% ngân sách hàng năm cho đầu tư phát triển.

Tiếp đó có giải pháp đột phá, đa dạng để thu hút nguồn vốn từ doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp FDI, từ nhân dân… với nguyên tắc vốn ngân sách chỉ là vốn mồi để kích hoạt các nguồn vốn khác.

Theo Bộ trưởng, bất kỳ dự án, công trình nào mà doanh nghiệp có thể tham gia thì ưu tiên doanh nghiệp tham gia. Trong đó nguồn vốn nhà nước tham gia có tính chất hỗ trợ, trừ các công trình an ninh - quốc phòng.

Bộ trưởng giả định năm 2025, quy mô nền kinh tế là 500 tỉ USD, có nghĩa chúng ta cần 5,2 triệu tỉ đồng; ngân sách năm 2025 giả định là 2 triệu tỉ đồng thì nghĩa là sẽ dùng được 1,4 triệu tỉ đồng để cho chi đầu tư phát triển. Như vậy, chúng ta còn cần 3,8 triệu tỉ đồng cần phải thu hút từ doanh nghiệp. Khi đó vốn nhà nước từ 1,4 triệu tỉ đồng phải là vốn mồi để thu hút được 3,8 triệu tỉ nữa, phục vụ cho tăng trưởng kinh tế.

Giải pháp khác được Bộ trưởng nêu là phát triển mạnh mẽ các kênh huy động vốn từ thị trường vốn như cổ phiếu, trái phiếu, các quỹ đầu tư, quỹ tài chính và đặc biệt là phải nâng cấp được thị trường chứng khoán trong năm 2025.

Phải tích cực tháo gỡ khó khăn, đưa các dự án tồn đọng trên cả nước vào vận hành, khoảng trên 5 triệu tỉ đồng.

9h35: Kỷ luật tài khóa là nền tảng vững chắc cho sự phát triển thịnh vượng

Đại biểu Trần Hoàng Ngân (TPHCM) cho rằng, trước sáp nhập, Bộ Tài chính và Bộ Kế hoạch đầu tư do chức năng nhiệm vụ khác nhau nên thường có quan điểm và mục tiêu khác nhau. Đại biểu đặt câu hỏi, với tư cách là Bộ trưởng mới sau sáp nhập hai Bộ, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng có giải pháp gì để đất nước tăng trưởng cao nhưng vẫn ổn định được kinh tế vĩ mô.

Với câu hỏi này, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng đánh giá "rất sâu sắc nhưng cũng rất khó". Bộ trưởng cho rằng, việc hợp nhất 2 Bộ là chủ trương đúng đắn của Đảng, Nhà nước và đã được Quốc hội quyết nghị để đảm bảo tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, giảm lớp trung gian.

Nếu trước đây để cân bằng giữa đầu tư và an toàn tài khóa là một quá trình phối hợp giữa 2 đơn vị. Hiện bài toán đó được thực hiện trong một thể thống nhất. Sự thống nhất này mang lại sức mạnh tổng hợp và hiệu quả. Bộ Tài chính có một tầm nhìn đồng bộ, toàn diện hơn việc hoạch định chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, quản lý ngân sách và tham mưu phân bổ nguồn lực đầu tư được thực hiện thống nhất, đồng bộ, giúp các quyết sách được đưa ra nhanh gọn, chính xác, không có độ trễ.

Bên cạnh đó, Bộ Tài chính có điều kiện để tối ưu hóa việc sử dụng nguồn lực quốc gia. Vấn đề không phải chi bao nhiêu, mà là chi vào đâu để đem lại hiệu quả lớn nhất...

Đồng thời, sự hợp nhất giúp Bộ Tài chính chủ động hơn trong việc huy động các nguồn lực cho phát triển.

Từ đó, Bộ trưởng Thắng cho rằng, sự hợp nhất này là để cộng hưởng, để tạo ra một tư duy điều hành hiệu quả hơn, tăng trưởng nhanh nhưng phải bền vững. Đầu tư phải có hiệu quả và kỷ luật tài khóa là nền tảng vững chắc cho sự phát triển thịnh vượng.

9h30: Doanh nghiệp báo lỗ tới hàng nghìn tỉ đồng, cơ sở nào khoán chỉ tiêu tăng trưởng 8%

Dẫn lại câu trả lời đại biểu Khang Thị Mào về việc giao các doanh nghiệp Nhà nước năm 2025 phải đạt tăng trưởng từ 8% trở lên để đóng góp chung vào sự tăng trưởng của đất nước của Bộ Tài chính, đại biểu Tạ Văn Hạ (Đoàn Quảng Nam) đặt vấn đề: Theo báo cáo, năm 2023, 134 doanh nghiệp Nhà nước lỗ đến 115.270 tỉ đồng, xấp xỉ gần 5 tỉ USD. Trong bối cảnh doanh nghiệp chịu nhiều áp lực, hạn chế trong nội tại nền kinh tế Việt Nam, tình hình phức tạp, khó khăn của kinh tế khu vực, địa chính trị của khu vực, thế giới, đặc biệt, Mỹ áp thuế nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam lên đến 46% - ảnh hưởng lớn đến các doanh nghiệp Việt Nam. Đề nghị Bộ trưởng làm rõ thêm, cơ sở nào, căn cứ nào và tính khả thi việc giao tăng trưởng của các doanh nghiệp để đạt 8%?

9h15: Chống hàng giả, hàng nhái là động lực để củng cố niềm tin cho người tiêu dùng

Đại biểu Triệu Thế Hùng (Đoàn Hải Dương) đặt câu hỏi tiêu dùng nội địa là động lực quan trọng để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Việt Nam ước tính tiêu dùng đóng góp khoảng 70% GDP. Gần đây, tiêu dùng nội địa tăng trưởng chậm lại do sức mua giảm sút và niềm tin người tiêu dùng bị ảnh hưởng do gian lận thương mại, hàng giả, hàng kém chất lượng…

Đại biểu đặt câu hỏi ngành tài chính có giải pháp gì để phát triển bền vững tiêu dùng nội địa như động lực chủ yếu để đóng góp vào tăng trưởng kinh tế 2 con số trong thời gian tới mà chúng ta đã đề ra và quyết tâm thực hiện?

Trả lời vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết, tiêu dùng nội địa cần được thúc đẩy mạnh mẽ trong những tháng cuối năm, kết hợp cùng các động lực khác để đóng góp vào sự phát triển kinh tế - xã hội. Hiện nay tiêu dùng đã tăng trưởng trở lại với tốc độ tăng tương đương trước khi có dịch COVID-19.

5 tháng đầu năm 2025 thì tăng trưởng tiêu dùng là 9,7%. Tuy nhiên, so với yêu cầu và kịch bản đặt ra (12% trở lên) thì chưa đạt. Để thúc đẩy tiêu dùng, cần kết hợp giữa chính sách tài khóa và tiền tệ, cải thiện niềm tin của người tiêu dùng và phát triển hệ thống phân phối hiệu quả hơn.

Bộ Tài chính phối hợp với Bộ Công Thương, Ngân hàng Nhà nước, các bộ ngành, địa phương… củng cố niềm tin của người tiêu dùng. Vừa qua, việc đấu tranh chống hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng chính là động lực để củng cố niềm tin cho người tiêu dùng.

Tiếp đó phải ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát và tỉ giá để người dân hạn chế tích trữ; có giải pháp, tăng cường quản lý để ổn định giá cả hàng hóa trong nước, nhất là dịp lễ Tết, mùa du lịch.

“Giá rẻ thì nhu cầu mua sẽ nhiều hơn. Đẩy mạnh phòng chống buôn lậu, hàng giả, gian lận xuất xứ”, Bộ trưởng nêu giải pháp.

Một giải pháp quan trọng được Bộ trưởng nêu là tăng thu nhập cho người dân, tiếp tục điều chỉnh tăng lương khu vực công, tăng lương tối thiểu vùng, lương cơ bản phù hợp với năng suất lao động và chỉ số lạm phát. Trong đó, chúng ta đã có nhiều nghị quyết, nghị định về tăng lương cho cán bộ, công chức, viên chức, chuyên gia cao cấp. Điều chỉnh thuế thu nhập cá nhân theo hướng giảm bớt gánh nặng cho người có thu nhập trung bình và thấp. Sắp tới sẽ sửa Luật Thuế thu nhập cá nhân.

9h: Đại biểu Khang Thị Mào (Đoàn Yên Bái): Chính phủ đã báo cáo Quốc hội ban hành Nghị quyết 192 đặt mục tiêu tăng trưởng GDP 8% trở lên, tạo nền tảng hướng tới tăng trưởng 2 con số trong giai đoạn 2026-2030. Bộ trưởng Bộ Tài chính hãy cho biết những giải pháp đối với những doanh nghiệp Nhà nước cần những giải pháp gì để đạt mục tiêu tăng trưởng 8% và hướng tới tăng trưởng 2 con số?

Trả lời đại biểu Khang Thị Mào, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết: Với vai trò là cơ quan chủ sở hữu của 18 Tập đoàn, Tổng Công ty, vừa qua, Bộ Tài chính đã xây dựng các chỉ tiêu tăng trưởng.

Việc đầu tiên, chúng tôi đã yêu cầu các tập đoàn, các công ty điều chỉnh lại kế hoạch kinh doanh, đưa mục tiêu tăng trưởng của các doanh nghiệp này cũng phải thấp nhất từ 8% trở lên.

Thứ hai, cải cách, sửa đổi mạnh mẽ các thể chế gắn với hoạt động của các doanh nghiệp như: Sửa đổi Luật 69, Luật doanh nghiệp, Luật đầu tư, luật đấu thầu, các luật thuế… với nhiều biện pháp để khơi thông nguồn lực, tăng cường hiệu quả của các doanh nghiệp.

Tuy nhiên, như tôi đã đề cập từ trước, các doanh nghiệp phải chủ động trong đổi mới tư duy quản trị điều hành, với sự chủ động cao nhất, tận dụng tối đa các nguồn lực, đặc biệt là nguồn vốn để triển khai chiến lược kinh doanh đạt hiệu quả cao nhất và tập trung đầu tư phải có trọng tâm, trọng điểm, các dự án có thế mạnh, cốt lõi, không dàn trải…

Thứ ba, Nhà nước thông qua người đại diện vốn để theo dõi cho hoạt động của doanh nghiệp, hỗ trợ kịp thời cho các doanh nghiệp để vượt qua những khó khăn, thách thức trong quá trình triển khai các mục tiêu, kế hoạch đặt ra.

8h49: Người dân không sợ đóng thuế, nhưng e ngại thủ tục, cách tính thuế

Đại biểu Quốc hội Hoàng Văn Cường (Đoàn TP Hà Nội): Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân đã đề ra 1 trong những giải pháp phát triển hộ kinh doanh một cách chuyên nghiệp là bỏ thuế khóa. Nghị quyết 198 quyết định bỏ thuế khoán với hộ kinh doanh từ 1.1.2026. Chính sách này đang tác động đến hàng triệu hộ kinh doanh với tâm lý e ngại. Thậm chí, trong phiên thảo luận tại hội trường, có đại biểu kiến nghị xem xét, lùi thời hạn áp dụng chính sách này.

Điều này cho thấy, các hộ không ngại việc nộp thuế, nhưng e ngại cách tính thuế, thủ tục nộp cho đúng. Hỏi Bộ trưởng: Chính phủ có kế hoạch, giải pháp như thế nào cho việc thực thi chính sách thu thuế mới sau khi bỏ thuế khoán để các hộ kinh doanh thấy thuận lợi, hứng khởi hơn trong nộp thuế.

Bộ trưởng Bộ Tài chính: Hiện nay, hệ thống thuế của chúng ta đã được các cơ quan quốc tế đánh giá cơ bản tiếp cận thông lệ quốc tế. Tuy nhiên có vấn đề liên quan đến tính minh bạch trong một số loại thuế mà hiện nay đang thu thủ công - đây là rào cản lớn dẫn đến không minh bạch trong quản lý thuế.

Vừa qua, Nghị quyết 198 của Quốc hội và Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị yêu cầu bỏ hình thức thuế khoán, chậm nhất trong năm 2026.

Cơ chế thuế khóa tuy phù hợp trong giai đoạn nhất định, đến nay bộc lộ nhiều bất cập, thiếu minh bạch, dễ lạm dụng, gây mất bình đẳng giữa các loại hình kinh doanh, không tạo động lực cho các hộ kinh doanh phát triển lớn lên thành doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Việc bãi bỏ thuế khoán từ 2026, chúng tôi đánh giá đây là chủ trương đúng đắn của Nhà nước, là bước đi căn cơ, cần thiết để minh bạch hóa hoạt động của các hộ kinh doanh, tạo sự bình đẳng về chế độ thuế giữa hộ kinh doanh và doanh nghiệp, thúc đẩy chuyển đổi sang mô hình doanh nghiệp, mở rộng khu vực kinh tế chính thức.

Chính sách này, đúng là quá trình mới thực hiện, có tách động đến hàng triệu hộ kinh doanh. Do đó, chúng tôi đang chuẩn bị đồng bộ pháp lý, công nghệ, hỗ trợ thực hiện, đảm bảo thuận lợi, giảm gánh nặng thủ tục, chi phí cho các hộ kinh doanh. Cụ thể: Rà soát, hoàn thiện chính sách thuế. Chúng tôi đang đề xuất sửa Luật quản lý thuế, luật thu nhập cá nhân, hướng đến mô hình quản lý thuế mới, kê khai minh bạch, dễ thực hiện.

Đơn giản hóa các sổ sách, hóa đơn, chứng từ để đảm bảo hộ kinh doanh không bị áp lực khi chuyển đổi sang mô hình doanh nghiệp.

Tăng cường chuyển đổi số trong quản lý thuế, như áp dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền, giúp thu đúng, thu đủ, đồng thời giảm thời gian, chi phí cho các hộ kinh doanh. Cung cấp miễn phí hệ thống khai nộp thuế điện tử, phần mềm hóa đơn điện tử, phần mềm kế toán, đặc biệt là hỗ trợ cho các hộ kinh doanh còn khó khăn trong giai đoạn đầu.

Đẩy mạnh chuyển đổi số nội bộ, nâng cao chất lượng dịch vụ công và nâng cao năng lực quản lý thuế, tăng cường kết nối dữ liệu.

Thứ ba, đẩy mạnh truyền thông, đào tạo, tư vấn, như tăng cường tuyên truyền, hướng dẫn các hộ kinh doanh hiểu rõ lợi ích, cách thực hiện hóa đơn điện tử, kê khai thuế, tổ chức đào tạo, tư vấn kế toán, thuế cho các hộ kinh doanh.

Vừa qua, các cơ quan thông tin đại chúng đã phối hợp chặt chẽ với Bộ Tài chính, cơ quan thuế, có tuyên truyền, hướng dẫn hộ kinh doanh trong vấn đề này.

8h43: Sẽ dùng AI chống thất thu thuế thương mại điện tử

Đại biểu Nguyễn Hữu Thông (Đoàn Bình Thuận) nêu lên những bất cập trong quản lý thuế đối với hoạt động kinh doanh trên các nền tảng thương mại điện tử và mạng xã hội. Theo đại biểu, tình trạng gian lận thuế trong lĩnh vực này không chỉ gây thất thu ngân sách nhà nước mà còn tạo ra môi trường cạnh tranh không lành mạnh đối với các tiểu thương, hộ kinh doanh truyền thống và cả các siêu thị, trung tâm thương mại.

Đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết tình hình triển khai các quy định pháp luật về vấn đề này và các giải pháp căn cơ để tăng cường quản lý đối với hoạt động thương mại điện tử trong thời gian tới.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng đã đưa ra nhiều giải pháp căn cơ chống thất thu thuế từ thương mại điện tử. Bộ trưởng cho biết ngành tài chính đã triển khai rất quyết liệt về quản lý thuế trong lĩnh vực thương mại điện tử và đạt được những kết quả ban đầu đáng khích lệ.

Theo Bộ trưởng, các giải pháp trọng tâm bao gồm ban hành quy định về hóa đơn điện tử và trách nhiệm khấu trừ thuế của các sàn thương mại điện tử. Các hộ cá nhân kinh doanh có thể ủy quyền cho sàn lập hóa đơn điện tử, định danh số cá nhân bán hàng qua mạng xã hội. Ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin, thậm chí cả trí tuệ nhân tạo (AI) vào quản lý, xây dựng các cổng thông tin điện tử để kê khai và nộp thuế.

Kết quả, Bộ trưởng cho biết đã chuẩn hóa được 95% các cơ sở dữ liệu về dân cư, kết nối, chia sẻ thông tin với ngân hàng, các web về thương mại điện tử.

Bộ trưởng cho biết đã có 158 nhà cung cấp nước ngoài kê khai và nộp thuế, thu về 23.000 tỉ đồng. Cùng với đó, 106.000 hộ cá nhân kinh doanh kê khai và đã nộp 1.200 tỉ đồng tiền thuế qua cổng thông tin điện tử. Doanh thu thuế từ thương mại điện tử trong 5 tháng đầu năm tăng trưởng tới 55% với số tiền tuyệt đối là trên 75.000 tỉ đồng.

Trong thời gian tới, Bộ Tài chính tiếp tục hoàn thiện quy định, định danh rõ các tổ chức, cá nhân kinh doanh thương mại điện tử; nâng cấp các cổng điện tử và đặc biệt là sử dụng AI để cảnh báo gian lận thuế, rà soát các cá nhân có thu nhập phát sinh từ nền tảng số.

8h35: Triển khai các chính sách để thu hút doanh nghiệp đầu tư ở vùng miền núi

Đại biểu Âu Thị Mai (tỉnh Tuyên Quang) đặt vấn đề, Chính phủ có chính sách gì để hỗ trợ, thu hút doanh nghiệp đầu tư ở vùng miền núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Về vấn đề này, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết: Đảng, Nhà nước rất quan tâm đến việc thúc đẩy phát triển các doanh nghiệp ở khu vực miền núi, vùng sâu vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn và doanh nghiệp do đồng bào dân tốc thiểu số, phụ nữ, người khuyết tật làm chủ để đạt mục tiêu kép, vừa phát triển kinh tế, vừa ổn định xã hội.

Bộ Tài chính cũng đã chủ động lồng ghép nhiều chính sách ưu đãi cho các đối tượng là doanh nghiệp tại các vùng khó khăn, doanh nghiệp do nhóm yếu thế làm chủ. Trong đó là chính sách miễn giảm thuế, ưu đãi cho các dự án triển khai ở vùng khó khăn...

Trong thời gian tới, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết, Bộ sẽ tập trung vào 3 nhóm vấn đề chính.

Thứ nhất, tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý thuận lợi hơn cho các doanh nghiệp tại địa bàn khó khăn, nhóm yếu thế làm chủ.

Thứ hai là đẩy mạnh triển khai các chương trình hỗ trợ khởi nghiệp, đào tạo tư vấn phát triển thị trường cho nhóm doanh nghiệp này.

Thứ ba, phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, địa phương, tổ chức đoàn thể, hiệp hội doanh nghiệp để đưa các chính sách đến tận cơ sở, đúng đối tượng, đúng nhu cầu và đúng thời điểm.

Còn đại biểu Dương Tấn Quân (tỉnh Đồng Nai) nêu vấn đề, Nghị quyết số 12 của Trung ương đã nêu rõ hạn chế của doanh nghiệp nhà nước với vai trò là lực lượng nòng cốt của nền kinh tế nhà nước, dẫn dắt tạo điều kiện phát triển đối với nền kinh tế, đó là cơ chế quản trị doanh nghiệp nhà nước chậm được đổi mới, kém hiệu quả, chưa phù hợp với các thông lệ, chuẩn mực quốc tế, tính công khai minh bạch còn hạn chế.

Đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết giải pháp về việc đổi mới công tác quản trị doanh nghiệp nhà nước phù hợp với thông lệ quốc tế.

Về vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Tài Chính cho biết, doanh nghiệp nhà nước đã nâng cao hơn nữa vai trò, năng lực quản trị tiếp cận quản trị quốc tế. Tuy nhiên, thẳng thắn nhìn nhận năng lực quản trị của doanh nghiệp nhà nước vẫn chưa tiếp cận theo quốc tế từ tư duy chiến lược, năng lực lãnh đạo… nên chưa mang lại hiệu quả.

Chính vì vậy, Bộ Tài chính đã tham mưu Chính phủ sửa Luật 69, giúp doanh nghiệp nhà nước có đủ mọi điều kiện đứng dậy vươn mình, áp dụng các chuẩn mực quốc tế.

Nhà nước đã tạo hành lang pháp lý nhưng doanh nghiệp cần thống nhất nhận thức, nâng cao trách nhiệm của những người đại diện vốn chủ sở hữu, nâng cao tính tự chủ tự chịu trách nhiệm, nâng cao và minh bạch thông tin, hợp tác quốc tế, tận dụng tiến bộ khoa học công nghệ, đổi mới tuyển dụng, đào tạo và bồi dưỡng cán bộ…

8h30: Triển khai nhiều giải pháp khuyến khích kinh tế tư nhân tham gia vào các dự án PPP

Đại biểu Đào Chí Nghĩa (Đoàn TP Cần Thơ) chất vấn: Hiện nay Đảng và Nhà nước đang có nhiều chủ trương tạo điều kiện thúc đẩy và phát triển kinh tế tư nhân, đặc biệt là khuyến khích các thành phần kinh tế mạnh mẽ tham gia vào các dự án lớn của đất nước. Bộ Tài chính sẽ có những giải pháp cụ thể nào để tham mưu Chính phủ khuyến khích kinh tế tư nhân tham gia vào các dự án phát triển hạ tầng và dịch vụ công trong thời gian tới?

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng: Bộ Tài chính đã tham mưu Chính phủ để tiếp tục trình Quốc hội sửa đổi các quy định của Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP).

Trong đó có những điểm đáng lưu ý: Thứ nhất, rút ngắn tối đa thời gian lập thẩm định dự án PPP, cắt giảm thủ tục chủ trương đầu tư đối với một số nhóm dự án.

Thứ hai, trao quyền chủ động cho cơ quan có thẩm quyền để quyết định việc thành lập hoặc không thành lập Hội đồng thẩm định. Điều này giúp giảm thời gian trong các thủ tục để triển khai thu hút đầu tư PPP.

Thứ ba, mở rộng các trường hợp chỉ định thầu, lựa chọn đặc biệt để đáp ứng yêu cầu đặc thù, yêu cầu mới khi triển khai các dự án trọng điểm, cấp bách. Nội dung này rất quan trọng. Vừa rồi những dự án Quốc hội đã duyệt, cuối cùng vẫn phải làm các thủ tục đấu thầu trong khi chúng ta đã xác định được nhà đầu tư, chính vì thế đã mất rất nhiều thời gian, thậm chí là cả năm.

Thứ tư, giản lược các yêu cầu, tiêu chí đánh giá đối với nhà đầu tư để tạo điều kiện cho các nhà đầu tư được tham gia, đa dạng hóa các lĩnh vực, hình thức hợp tác đầu tư công để các doanh nghiệp có nhiều sự lựa chọn, phát huy các mô hình như đầu tư tư sử dụng công, đầu tư công quản trị tư, lãnh đạo công quản trị tư.

Thứ năm, ưu tiên bố trí ngân sách nhà nước chuẩn bị đầu tư, giải phóng mặt bằng, chia sẻ rủi ro và cân đối nguồn lực tham gia vào các dự án PPP trọng điểm. Như vừa rồi có các dự án như cao tốc Bắc - Nam, sân bay Long Thành... có những cách làm rất mới.

Trước đây, khi doanh nghiệp muốn làm dự án PPP thì phải tự bỏ 100% vốn để làm. Tuy nhiên hiện nay nhiều dự án nhà nước tham gia, thậm chí là tham gia 50, 60%.

Thứ sáu, riêng trong lĩnh vực khoa học, công nghệ thì Bộ Tài chính đang xây dựng Nghị định về PPP trong lĩnh vực khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số. Dự kiến chúng tôi sẽ trình Chính phủ ban hành trong tháng 6.2025.

Thứ bảy, tiếp tục tích cực tháo gỡ khó khăn cho các dự án PPP theo hợp đồng giữa nhà nước và doanh nghiệp nhằm tạo niềm tin cho doanh nghiệp. Đây là vấn đề mà dư luận và doanh nghiệp rất quan tâm.

8h24: Nhiều chính sách để tận dụng hiệu quả đất đai trong khu công nghiệp

Đại biểu Nguyễn Văn Dành (Đoàn Bình Dương): Đất đai là nguồn tài nguyên đặc biệt, hữu hạn của quốc gia. Đây là nguồn lực quan trọng để phát triển đất nước. Thời gian qua, Đảng, Chính phủ ban hành nhiều quy định để quản lý, khai thác và sử dụng tiết kiệm hiệu quả nguồn lực này. Tuy nhiên, hiện nay 1 số cụm, khu công nghiệp thành lập, nhưng chưa đi vào hoạt động hoặc đi vào hoạt động mà rất khó khăn trong việc thu hút nhà đầu tư thứ cấp.

Trong khi đó, 1 số địa phương có điều kiện phát triển, thu hút tốt nhà đầu tư, hạn chế về nguồn lực đất đai. Hỏi Bộ trưởng: Có các giải pháp cụ thể nào để sử dụng hiệu quả nguồn đất đai này với hạ tầng khu công nghiệp, nhất là các hạ tầng khu công nghiệp thế hệ mới?

Theo tôi, phải quán triệt nguyên tắc không phát triển khu công nghiệp tràn lan bằng mọi giá.

Quy định hiện hành yêu cầu các tỉnh thành chỉ được mở khu công nghiệp mới khi tỉ lệ lấp đầy khu công nghiệp hiện hữu đạt trung bình ít nhất 60%. Quy định này nhằm đảm bảo phân bổ khu công nghiệp, cân đối giữa các vùng, tránh lãng phí đất đai, hạ tầng bỏ hoang 1 số nơi. Đồng thời, khuyến khích các địa phương có lợi thế sẵn có để chuyển sang mô hình khu công nghiệp thế hệ mới thân thiện với môi trường.

Chúng ta phải thể chế hóa 1 cách linh hoạt đối với các vùng có những khó khăn. Các tỉnh có tổng diện tích khu công nghiệp dưới 1.000ha hoặc các khu công nghiệp nằm ở những địa bàn ưu đãi, các khu công nghiệp trong khu kinh tế, khu công nghiệp mô hình mới (sinh thái, công nghệ cao, các khu công nghiệp chuyên ngành...) được miễn thuế, miễn điều kiện 60% lấp đầy để thu hút đầu tư.

Đã có nhiều chính sách phát triển khu công nghiệp, tận dụng hiệu quả đất đai, được quy định cụ thể trong Luật, Nghị định, văn bản hướng dẫn, làm sao để sử dụng hiệu quả đất đai trong khu công nghiệp.

8h20

Đại biểu Trần Kim Yến (Đoàn TPHCM): Thế giới có biến động khó lường, đặc biệt là những tác động của chính sách thuế quan mới, bất ổn về địa chính trị. Các tổ chức quốc tế đều hạ dự báo tăng trưởng toàn cầu từ 0,5 - 1%.

Việt Nam đặt mục tiêu tăng trưởng 8% trở lên. Đây là thách thức lớn, đòi hỏi quyết tâm cao, tư duy mới. Một trong các giải pháp Bộ Tài chính đưa ra là khơi thông, tập trung hiệu quả nguồn đầu tư công, phấn đấu giải ngân đạt 100%. Thời gian qua, dù nỗ lực rất lớn, từ Bộ ngành, địa phương, tỉ lệ giải ngân đầu tư công thấp. Dân kêu trời vì có tiền không sử dụng được. Muốn Bộ trưởng cho biết giải pháp khả thi hơn để đạt mục tiêu tăng trưởng 8%?

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng: Báo cáo của Chính phủ đã nêu, trong 5 tháng qua, chúng ta hết sức nỗ lực, lãnh đạo chỉ đạo, đặc biệt Thủ tướng Chính phủ đã ban hành nhiều công điện, họp nhiều. Kết quả, không phải thấp. Nếu so với năm ngoái, cùng kỳ năm ngoái chúng ta khá hơn. Vừa qua, thủ tướng Chính phủ nhận diện những khó khăn này, đã có nhiều công điện chỉ đạo, văn bản chỉ đạo sát sao.

Kết quả 5 tháng, số lượng giải ngân xấp xỉ 200.000 tỉ đồng. Tỉ lệ giải ngân đạt 24,1% kế hoạch - cao hơn so với năm 2024 (xấp xỉ 22%). Đáng mừng, tất cả dự án trọng điểm Quốc gia dều đạt/vượt tiến độ.

Hiện nay, chúng ta đặt ra mục tiêu, phải giải ngân đủ 100% số vốn đầu tư công, thông qua đó, đóng góp vào tăng trưởng kinh tế, với mục tiêu tăng trưởng 8%. Đây là mục tiêu rất thách thức. Năm ngoái chúng ta đạt xấp xỉ gần 92%. Để đưa ra giải pháp cho thật đúng đắn, chúng tôi xác định khó khăn vướng mắc, nguyên ngân.

Khách quan, đặc thù giải ngân thường thấp vào đầu năm. Đầu tư công gồm nhiều giai đoạn, vướng 1 khâu ảnh hưởng cả dây truyền. Nguyên nhân chủ quan (chủ yếu): Chuẩn bị hệ thốn chưa tốt, hệ thống pháp luật còn thiếu, còn có vấn đề chồng chéo, thiếu nguồn cung nguyên vật liệu, vấn đề năng lực tổ chức thực hiện của các bên liên quan, đặc biệt 1 số địa phương, ban quản lí chưa đạt yêu cầu.

Các giải pháp:

- Tập trung tháo gỡ vướng mắc pháp lí trong đầu tư công về đất đai, quy hoạch, thủ tục hành chính. Nội dung này, Chính phủ cũng đã trình Quốc sửa đổi luật đầu tư công theo hướng phân cấp phân quyền nhiều hơn. Thủ tướng giao trách nhiệm cho từng Bộ, địa phương để tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc.

- Xác định kết quả giải ngân là căn cứ quan trọng khi đánh giá xếp loại mức loại hoàn thành nhiệm vụ năm 2025 đối với các tập thể, cá nhân.

- Tiếp tục pháp huy tổ chức công tác ban chỉ đạo, rà soát, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, nhất là các dự án trọng điểm.

8h17: 3 giải pháp để thực hiện hóa mục tiêu 2 triệu doanh nghiệp vào năm 2030

Đại biểu Đặng Bích Ngọc (Đoàn Hòa Bình) đặt câu hỏi đến Bộ trưởng: Trong bối cảnh kinh tế thế giới trong nước và thế giới còn nhiều khó khăn. Trong nước, số doanh nghiệp rút khỏi thị trường tăng, hoạt động sản xuất còn nhiều khó khăn, tạo thêm áp lực với mục tiêu đến 2030 đạt 2 triệu doanh nghiệp hoạt động theo tinh thần của Nghị quyết 68. Với vai trò tư lệnh ngành, Bộ trưởng có giải pháp gì thực hiện hóa mục tiêu phát triển doanh nghiệp cả về số lượng, chất lượng trong giai đoạn tới đây?

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng: Mục tiêu đạt 2 triệu doanh nghiệp vào năm 2030 đã được đặt ra trong nghị quyết 68 vừa qua của Bộ Chính trị, Quốc hội cũng đã ban hành nghị quyết để triển khai thực hiện. Đây là mục tiêu có ý nghĩa quan trọng trong phát triển kinh tế xã hội, thể hiện khát vọng phát triển mạnh mẽ - song là thách thức lớn trong bối cảnh khó khăn thách thức.

Năng lực cạnh tranh của nhiều doanh nghiệp còn yếu, đòi hỏi quyết tâm cao, hành động quyết liệt. Trong 5 tháng đầu năm, số doanh nghiệp rút khỏi thị trường lớn.

Có 3 nhóm giải pháp cần quan tâm: Thứ nhất, kiến tạo môi trường kinh doanh thuận lợi, minh bạch, hiệu quả. Tập trung tháo gỡ rào cản để ra nhập, và hoạt dộng trên thị trường. Chúng ta phải cắt giảm thực chất thủ tục hành chính, giảm chi phí tuân thủ, cải cách điều kiện quan tâm. Chúng ta phải rà soát tháo gỡ đầu tư, trong đất đai, xây dựng, quy hoạch, tạo hành lang thông thoáng, ổn định, để các doanh nghiệp có điều kiện, động lực tham gia. Cùng xu thế hiện nay chúng ta cũng phải đẩy mạnh chuyển đổi số trong quản lí để tạo điều kiện thuận lợi nhất cùng với việc cải cách thủ tục hành chính cho doanh nghiệp.

Thứ hai, thúc đẩy mạnh mẽ quá trình chuyển đổi hộ kinh doanh sang doanh nghiệp. Hiện nay chúng ta có hơn 5 triệu hộ kinh doanh. Đây là lực lượng có tiềm năng lớn nhất để hiện thực hóa mục tiêu 2 triệu doanh nghiệp. Chúng tôi đang rà soát, tạo khung pháp lí, rút ngắn khoảng cách giữa hộ kinh doanh và doanh nghiệp về quản trị, tài chính, kế toán, bãi bỏ tài khoán từ 2026. Thúc đẩy minh bạch hóa, chuyên nghiệp hóa. Đồng thời, có các chính sách hỗ trợ thiết thực: miễn thuế thu nhập 3 năm, thuế môn bài, cung cấp nền tảng, phần mềm kế toán miễn phí nâng cao năng lực cho doanh nghiệp.

Giải pháp 3, nâng cao năng lực cạnh tranh cho doanh nghiệp, ưu tiên hỗ trợ đất đai, tiếp tập vốn, chuyển đổi số, phát triển nguồn lực, tập trung khơi thông điểm nghẽn hỗ trợ doanh nghiệp tăng khả năng chịu đựng, từ đó giảm số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường.

Sáng 19.6, tiếp tục Kỳ họp thứ 9, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu mở đầu phiên chất vấn và trả lời chất vấn.

Chủ tịch Quốc hội cho biết, trên cơ sở tổng hợp những vấn đề về kinh tế - xã hội được cử tri và nhân dân quan tâm nhiều, các đại biểu Quốc hội đã lựa chọn 2 nhóm vấn đề để Quốc hội tiến hành chất vấn, thuộc trách nhiệm của 2 Bộ trưởng: Bộ trưởng Bộ Tài chính và Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Cùng tham gia giải trình có các Phó Thủ tướng Chính phủ phụ trách lĩnh vực và các Bộ trưởng, trưởng ngành có liên quan. Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình sẽ thay mặt Chính phủ làm rõ các vấn đề có liên quan đến công tác điều hành của Chính phủ và trực tiếp trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội vào cuối phiên chất vấn.

Quốc hội sẽ biểu quyết thông qua Nghị quyết về chất vấn vào cuối kỳ họp làm cơ sở để các cơ quan triển khai thực hiện và để Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội, các đại biểu Quốc hội giám sát.

Thông qua chất vấn của đại biểu Quốc hội, các Bộ trưởng, trưởng ngành sẽ có thêm thông tin để hoàn thiện các giải pháp hiệu quả, nâng cao chất lượng công tác chỉ đạo, điều hành, tạo chuyển biến mạnh mẽ trong từng lĩnh vực quản lý.

Thực hiện Nội quy kỳ họp Quốc hội, phiên chất vấn tại Kỳ họp này tiếp tục tiến hành theo cách thức “hỏi nhanh, đáp gọn”, người trả lời chất vấn có thời gian không quá 5 phút phát biểu về vấn đề thuộc lĩnh vực chất vấn trước khi Quốc hội tiến hành chất vấn.

Tại phiên thảo luận về kinh tế - xã hội ngày 17, 18.6, Bộ trưởng Tài chính đã giải trình một số nội dung liên quan đến lĩnh vực chất vấn, đề nghị các đại biểu tránh nêu trùng lặp nội dung, nếu thấy cần thiết thì mới đặt lại câu hỏi chất vấn.

Theo Chủ tịch Quốc hội, Kỳ họp thứ 9 đang diễn ra với khí thế quyết tâm, đổi mới, tinh thần trách nhiệm rất cao của Quốc hội, Chính phủ và các cơ quan có liên quan.

Kỳ họp được cử tri và nhân dân theo dõi, phấn khởi, đồng tình, kỳ vọng đặc biệt là đối với việc thực hiện việc sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh (sáp nhập tỉnh), sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính, xây dựng tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.

Đồng thời thể chế hóa và thực hiện các chủ trương của Đảng, nhất là 4 Nghị quyết quan trọng của Bộ Chính trị, được coi là “bộ tứ trụ cột”, tạo động lực mạnh mẽ đưa đất nước ta bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên phát triển, thịnh vượng, hùng cường của dân tộc.

Trên tinh thần đó, Chủ tịch Quốc hội đề nghị đánh giá khách quan, kỹ lưỡng những kết quả, thành tựu đạt được, những khó khăn, thách thức, cơ hội. Phân tích đúng mức, sâu sắc và hiến kế, đề xuất các giải pháp, nhiệm vụ đột phá, sát thực tiễn, khả thi, hiệu quả cao, đáp ứng yêu cầu phát triển nhanh và bền vững của đất nước trong giai đoạn mới.

Chủ tịch Quốc hội tin tưởng, với trí tuệ, tinh thần trách nhiệm cao, các đại biểu Quốc hội và các thành viên Chính phủ sẽ tạo nên một phiên chất vấn và trả lời chất vấn sôi nổi, thành công.

Qua đó góp phần đưa hoạt động chất vấn ngày càng trở thành điểm nhấn quan trọng của kỳ họp, đáp ứng sự mong đợi của cử tri, nhân dân và của chính các đại biểu Quốc hội.