Điều chỉnh giờ học, giờ làm có thể triển khai ngay để giảm ùn tắc giao thông

Theo thống kê, năm học 2025-2026, toàn thành phố có hơn 2,3 triệu học sinh, tăng khoảng 60.000 em so với năm học trước. Trong đó, khối công lập chiếm gần 78%. Ngoài ra, Hà Nội hiện có 97 trường đại học, học viện và 33 trường cao đẳng, tương đương 1/3 số trường và 40% tổng số sinh viên cả nước.

Cùng một thời điểm học sinh tan trường, phụ huynh đưa đón con kết hợp với lượng lớn người đi làm đổ ra đường đã khiến nhiều tuyến phố, đặc biệt quanh cổng trường học, rơi vào cảnh tắc nghẽn nghiêm trọng. “Bình thường từ nhà tôi đến trường THCS Nghĩa Tân mất 10-15 phút, nhưng vào giờ cao điểm có khi mất hơn 30 phút do ùn tắc,” chị Nguyễn Kim Chi (ở Võng Thị, Tây Hồ) chia sẻ.

Không chỉ với phụ huynh, người dân Thủ đô cũng phải đối mặt với tình trạng ùn tắc mỗi ngày. Ngoài giờ cao điểm, tốc độ trung bình của ôtô trong nội đô chỉ đạt 20-30km/h. Còn vào buổi sáng và chiều, việc di chuyển trở thành hành trình mệt mỏi, nhất là khi đi qua các khu vực tập trung nhiều trường học.

Các chuyên gia giao thông nhận định, việc bố trí lệch giờ học, giờ làm là một trong những giải pháp ngắn hạn, có thể triển khai ngay để giảm áp lực giao thông. Tuy nhiên, biện pháp này chỉ hiệu quả khi được thực hiện đồng bộ cùng các giải pháp khác như tổ chức lại giao thông, phát triển giao thông công cộng, kiểm soát phương tiện cá nhân…

TS. Nguyễn Đình Thạo, giảng viên Trường Đại học Giao thông Vận tải Hà Nội – Chủ nhiệm Đề án tổng thể “Giảm thiểu ùn tắc giao thông trên địa bàn thành phố Hà Nội giai đoạn 2025-2030”, cho rằng: “Giải pháp bố trí lệch giờ học, giờ làm là khả thi trong bối cảnh hiện nay, khi khoa học công nghệ cho phép người học và người lao động linh hoạt về thời gian, không gian. Tuy nhiên, trước khi ban hành quy định, thành phố cần khảo sát chi tiết hiện trạng giờ học, giờ làm của từng khối doanh nghiệp, trường học, xác định đâu là dư địa có thể co giãn mà không gây xáo trộn lớn”.

Cũng theo ông Thạo, điều chỉnh giờ học – giờ làm không thể thực hiện độc lập, mà phải nằm trong chuỗi giải pháp tổng thể, đi kèm với cải thiện hạ tầng, phân luồng giao thông hợp lý và thúc đẩy làm việc trực tuyến ở một số lĩnh vực phù hợp.

Thạc sĩ Vũ Anh Tuấn, giảng viên Bộ môn Quy hoạch quản lý giao thông vận tải (Trường Đại học Giao thông Vận tải), cho biết: “Đầu năm 2024, Hà Nội có 33 điểm ùn tắc; đến tháng 11.2024, mặc dù xử lý được 13 điểm nhưng lại phát sinh thêm 16 điểm mới, nâng tổng số lên 36. Trước đây, ùn tắc chỉ kéo dài khoảng 1 giờ buổi sáng và 1 giờ buổi chiều, nay đã lan sang cả buổi trưa”.

Theo thống kê, hiện toàn TP Hà Nội có hơn 5.200 trụ sở, cơ sở sự nghiệp, lượng người di chuyển tập trung cùng lúc tạo áp lực rất lớn cho hạ tầng giao thông vốn đã quá tải.

Cũng theo ông Tuấn, nhu cầu đi lại năm 2005 chỉ bằng 1/3 hiện nay, và cứ mỗi 7-8 năm lại tăng gấp đôi. Do đó, quản lý giao thông đô thị phải dựa trên hệ thống giám sát, đo lường thường xuyên để kịp thời điều chỉnh chính sách, phân luồng và quản lý phương tiện linh hoạt hơn.

PGS.TS Doãn Minh Tâm, nguyên Viện trưởng Viện Khoa học Công nghệ Giao thông Vận tải, cho rằng việc điều chỉnh giờ học, giờ làm tuy có thể góp phần giảm mật độ phương tiện trong cùng thời điểm, song khi triển khai sẽ gặp không ít vướng mắc về kỹ thuật và tổ chức. “Giảm ùn tắc không chỉ là bài toán kỹ thuật, mà là vấn đề xã hội. Thành công phụ thuộc vào sự phối hợp của nhiều ngành, nhiều cấp, chứ không thể giao riêng cho đơn vị kỹ thuật", ông Tâm nhấn mạnh.

Các chuyên gia thống nhất rằng, muốn giảm ùn tắc bền vững, TP Hà Nội cần triển khai đồng bộ nhiều giải pháp: Tổ chức lại không gian đô thị, phát triển mạnh giao thông công cộng, ứng dụng công nghệ quản lý thông minh và phân bố hợp lý các khung giờ học – làm việc. Mỗi giải pháp chỉ đóng góp một phần, nhưng khi kết hợp hiệu quả sẽ tạo chuyển biến tích cực, giúp Thủ đô dần thoát khỏi ùn tắc giao thông.