Cảnh xác xơ ở làng đào lớn nhất Thái Nguyên

Đứng trước vườn đào lầy lội, bà Ngô Thị Nhị (tổ 4, phường Cam Giá, Thái Nguyên) lặng người nhìn hàng nghìn gốc đào cổ chết rũ sau trận lũ lịch sử, bao vốn liếng, công sức cả năm trời giờ chỉ còn trơ bùn và rễ cây.

Gần hai mẫu đất trồng đào, hơn trăm con gà và năm sào ruộng của gia đình bà nay chỉ còn lại vài bao thóc lép, mấy con lợn chạy được lên đê trú tạm trong bụi tre.

Gia đình bà Nhị là một trong những hộ trồng cây đào lớn nhất làng đào Cam Giá, với hàng nghìn gốc cổ thụ cho thuê dịp Tết, có cây cho thuê giá 15 triệu đồng/gốc.

Chỉ riêng tiền mua phôi đào, bà đã đầu tư hơn một tỉ đồng, chưa kể chi phí phân bón, nhân công tuốt lá và hàng tháng chăm sóc suốt gần một năm.

Năm ngoái, bão Yagi đã khiến gia đình bà thiệt hại hơn 700 triệu đồng, năm nay cơn nước lũ sau bão Matmo hồi đầu tháng 10.2025 đã tiếp tục cuốn đi toàn bộ vốn liếng còn lại.

“Cứ nghĩ lụt rồi sẽ thôi, ai ngờ năm nay nước dâng cao hơn, nước chảy xiết hơn, cây đào chết hết chẳng còn cây nào sống được”, bà Nhị ngậm ngùi nói.

Cách đó không xa, bà Phùng Thị Minh Hồng - Chi hội trưởng Chi hội Nông dân tổ 4, Cam Giá - cũng đang dọn từng gốc đào gãy đổ, cành uốn thế rồng phượng bị vứt chỏng chơ như đống củi khô.

Bà Hồng cho biết, tại vườn có hơn 1.000 gốc cây đào, vốn đầu tư khoảng 700 triệu đồng, bình quân mỗi gốc phôi nhỏ 300 nghìn đồng, tính cả vật tư và công chăm sóc lên tới 600 nghìn đồng.

Trận lũ lụt lịch sử khiến toàn bộ vườn gia đình bà ngập sâu, cây chết hàng loạt, chỉ còn lại ít cành non bám rễ, số tiền vay tín chấp qua Hội Nông dân chưa kịp trả gốc nay lại chồng thêm lãi.

“Đào không sống nổi, người trồng cũng không còn sức mà bám nghề nữa, chắc sang vụ tới tôi chỉ trồng ngô để còn có cái ăn qua ngày”, bà Hồng ngao ngán nói.

Theo thống kê toàn khu có khoảng 200 hecta trồng đào Tết, trong đó phần lớn bị thiệt hại nặng nề, nhiều hộ trắng tay, không còn khả năng tái đầu tư sản xuất.

Một số ít hộ không còn dám vay thêm vốn, các hộ trồng đào phải chuyển hướng sang cây ngắn ngày, nuôi lợn, trồng ngô, coi như tìm đường mưu sinh mới sau 2 năm liên tiếp oằn mình gánh thiệt hại.

Từng là làng trồng đào lớn bậc nhất của phố núi Thái Nguyên, nhưng trải qua nhiều trận lũ, hàng trăm hộ nông dân lâm cảnh nợ nần và kiệt quệ sinh kế.

Nghề trồng đào tại làng Cam Giá đã có từ năm 1990 với khoảng 100 hội viên. Số lượng đào là trên 30.000 cây, trong đó, đào cổ thụ có trên 5.000 cây, đào thế và đào nhỡ trên 10.000 cây, còn lại là đào cành và bon sai.

Hoa đào nơi đây đã được Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) cấp chứng nhận nhãn hiệu tập thể, được công nhận là sản phẩm nông nghiệp tiêu biểu của tỉnh nhiều năm.

Một số hình ảnh ghi nhận:

Số liệu tổng hợp của Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Thái Nguyên đến ngày 22.10, bão số 11 (Matmo) đã làm 7 người chết, 3 người bị thương, gây thiệt hại hơn 12.600 tỉ đồng.

Riêng về nhà ở, khoảng 200.000 căn bị ảnh hưởng, trong đó 151 căn sập, hư hỏng hoàn toàn; hơn 1.500 căn bị hư hỏng nặng và hơn 69.000 căn bị ngập nước.

Ngành nông nghiệp chịu thiệt hại lớn, với hơn 14.822 ha cây trồng bị ngập, hư hỏng; gần 904 ha ao nuôi thủy sản và trên 2 triệu con vật nuôi bị chết, bị nước cuốn trôi.

Ngoài ra, nhiều tài sản sinh hoạt như ô tô, xe máy... của người dân bị ngập, hư hỏng nặng, nhiều cửa hàng, khu thương mại, kho tàng, hàng hóa, trang thiết bị của doanh nghiệp cũng bị ảnh hưởng nghiêm trọng.