Hơn 13.000 nhân viên kế toán trường học gửi tâm thư kiến nghị nâng lương, tăng phụ cấp

Báo Lao Động vừa nhận được bức tâm thư dài hàng chục trang của hơn 13.000 kế toán trong trường học trên cả nước. Nhóm nhân viên này phản ánh nhiều bất cập kéo dài trong chế độ tiền lương, phụ cấp và chính sách nghề nghiệp, cho rằng vị trí việc làm kế toán đang gánh trách nhiệm pháp lý lớn nhưng chưa được hưởng chế độ tương xứng.

Các kế toán tha thiết kiến nghị Chính phủ, Bộ Tài chính, Bộ Nội vụ và Bộ Giáo dục & Đào tạo xem xét điều chỉnh chế độ ưu đãi, phụ cấp và xếp hạng nghề, nhằm đảm bảo công bằng, giữ chân nhân lực và nâng cao hiệu quả quản lý tài chính – ngân sách nhà nước.

Theo nội dung phản ánh gửi tới Báo Lao Động, các kế toán cho biết công tác kế toán – tài chính tại cơ quan nhà nước và đơn vị sự nghiệp công lập, đặc biệt là tại các trường học, là “bộ phận cấu thành cốt lõi của hệ thống quản lý tài chính quốc gia”. Công việc này liên quan trực tiếp đến quản lý ngân sách, kiểm soát chi tiêu công và tuân thủ pháp luật, nhưng chế độ đãi ngộ hiện hành chưa phản ánh đúng giá trị và mức độ rủi ro nghề nghiệp.

Nhiều kế toán nêu rõ, dù chịu trách nhiệm theo dõi toàn bộ tài sản công, thu chi, tiền lương, bảo hiểm, chế độ chính sách của hàng trăm cán bộ, giáo viên và học sinh, song vẫn không được hưởng bất kỳ phụ cấp ưu đãi, thâm niên hay phụ cấp đặc thù nghề nghiệp nào.

“Công việc áp lực, rủi ro cao, nhưng bị cào bằng đãi ngộ”

Trong tâm thư, nhiều ý kiến nhấn mạnh tính chất đặc thù của nghề kế toán: “Công việc kế toán đòi hỏi tính chính xác tuyệt đối, chỉ một sai sót nhỏ cũng có thể bị xử lý kỷ luật hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự; “Trách nhiệm lớn, rủi ro cao nhưng chế độ ưu đãi gần như bằng 0 – đây là sự bất bình đẳng trong xếp loại nghề nghiệp”.

Đội ngũ kế toán cho rằng trong khi một số ngành nghề khác trong khối sự nghiệp công được hưởng phụ cấp đặc thù cao, thì nghề kế toán – dù rủi ro lớn – lại không có phụ cấp nào tương xứng.

“Vừa qua Bộ Giáo dục và Đào tạo đã có dự thảo phụ cấp ưu đãi 20% cho nhóm chuyên môn dùng chung, trong đó có kế toán trường học. Tại Nghị quyết 71 Bộ Chính trị đã nêu rõ mức phụ cấp tối thiểu cho nhân viên là 30%.

Nhưng với Bộ Tài chính – cơ quan trực tiếp quản lý lĩnh vực kế toán – hiện chưa có chế độ chính sách riêng dành cho nghề kế toán. Trái lại, mức xử phạt vi phạm trong lĩnh vực này lại rất cao, tạo ra sự bất cân xứng giữa trách nhiệm và quyền lợi.

Thực tế, công việc kế toán thường bị “cào bằng” với các vị trí khác trong cơ quan, đơn vị, trường học, trong khi tính chất công việc đặc thù áp lực lớn, trách nhiệm cao và rủi ro nghề nghiệp thì vượt trội hơn nhiều. Điều này làm cho đội ngũ kế toán cảm thấy thiệt thòi, thiếu động lực gắn bó lâu dài”- nhân viên kế toán cho biết.

6 kiến nghị của nhân viên kế toán

Để đảm bảo sự công bằng, ghi nhận đúng mức đóng góp của đội ngũ kế toán công và nâng cao hiệu quả quản lý tài chính – ngân sách nhà nước, đội ngũ nhân viên kế toán gửi kiến nghị tới Chính phủ, Bộ Tài chính, Bộ Nội vụ và các cơ quan có thẩm quyền xem xét 6 nội dung.

Thứ nhất, ban hành chế độ phụ cấp ưu đãi cho nghề kế toán: Chuyển chế độ từ phụ cấp trách nhiệm (0,1 –> 0,2 mức lương cơ sở) sang phụ cấp trách nhiệm theo nghề tối thiểu từ 50% đến 70% mức lương hiện hưởng, để tương xứng với trách nhiệm, khối lượng công việc và mức độ rủi ro pháp lý. Đây là kiến nghị đã được nhiều đại biểu Quốc hội và cử tri nêu ra trong thời gian qua (phụ cấp trách nhiệm như hiện nay chỉ phù hợp cho vị trí kế toán kiêm nhiệm, không tương xứng với trách nhiệm và đặc thù của nghề).

Thứ hai, Bộ Giáo dục và Đào tạo xem xét điều chỉnh phụ cấp cho đội ngũ nhân viên tối thiểu 30%, đồng thời điều chỉnh phụ cấp cho nhóm viên chức kế toán trong dự thảo hiện hành tối thiểu 50% theo tinh thần Nghị quyết 71, và 70% đối với nhóm viên chức kế toán công tác ở vùng cao, vùng đồng bào dân tộc thiểu số để bảo đảm công bằng hơn giữa các vùng miền và vị trí việc làm. (Trong đó theo Nghị quyết 71 trong cùng ngành giáo dục mức phụ cấp của giáo viên được nâng từ 30, 35% lên tối thiểu 70% đến 100% theo vùng miền).

Thứ ba, Bộ Nội vụ đưa nghề kế toán vào nhóm nghề độc hại, nguy hiểm bởi công việc có các yếu tố áp lực cao, căng thẳng, dễ stress và môi trường làm việc tiếp xúc nhiều với yếu tố độc hại. Ban hành chế độ phụ cấp độc hại, nguy hiểm cho cán bộ, công chức, viên chức kế toán trong khối cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập tương tự như phụ cấp độc hại đối với nhân viên thư viện… Được hưởng phụ cấp độc hại, nguy hiểm tối thiểu từ 1,0 đến 1,5 tương xứng với mức độ rủi ro và mức phạt của nghề kế toán.

Điều chỉnh lại bảng lương, giảm sự chênh lệch hệ số giữa bảng lương A1 và A2 (vị trí kế toán viên và kế toán viên chính). Xây dựng vị trí kế toán viên chính trong các trường học, hạ thấp tiêu chuẩn và bỏ thời gian giữ hạng khi thăng hạng kế toán viên chính, bởi rất nhiều kế toán đủ điều kiện thăng hạng nhưng cấp trên không tổ chức nên ảnh hưởng đến thời gian giữ hạng của kế toán. Điều kiện này là không công bằng cho kế toán và làm giảm đi sự phấn đấu, cố gắng hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.

Thứ tư, nâng phụ cấp trách nhiệm cho người làm công tác kế toán mức phụ cấp cao nhất vì phải chịu trách nhiệm pháp lý.

Thứ năm, đề nghị được hưởng phụ cấp thâm niên vì nghề kế toán cũng đòi hỏi phải có kinh nghiệm chuyên môn.

Thứ sáu, các cơ quan chức năng có văn bản mức hưởng cụ thể về việc viên chức kiêm nhiệm thêm công việc, theo thực tế có rất nhiều kế toán phải kiêm nhiệm các công việc khác, đơn vị khác.