VCCI đề nghị rà soát các điều kiện về quản lý kinh doanh rượu

Góp ý đối với dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 105/2017/NĐ-CP ngày 14/9/2017 của Chính phủ về kinh doanh rượu được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định số 17/2020/NĐ-CP ngày 05/02/2020 của Chính phủ về sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị định liên quan đến điều kiện đầu tư kinh doanh thuộc lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Công Thương, VCCI đã đề xuất sửa đổi một số nội dung.

Cụ thể, tại Điều 1 Dự thảo, cơ quan soạn thảo bổ sung khái niệm “phân phối rượu”, trong đó quy định thương nhân phân phối bán rượu cho tổ chức, cá nhân “để sử dụng vào mục đích tiêu dùng”.

Theo VCCI, cách diễn đạt này là chưa hợp lý, bởi trên thực tế cá nhân, hộ gia đình hoặc tổ chức hoàn toàn có thể mua rượu từ thương nhân phân phối để phục vụ hoạt động kinh doanh hợp pháp, không chỉ giới hạn ở tiêu dùng cuối cùng. Đáng chú ý, theo Nghị định số 105/2017/NĐ-CP và Nghị định số 17/2020/NĐ-CP, hộ kinh doanh cũng là một chủ thể được phép buôn bán rượu. Vì vậy VCCI đề nghị bỏ cụm từ “để sử dụng vào mục đích tiêu dùng” trong định nghĩa này.

Về hình thức phân phối rượu, theo Dự thảo, hoạt động kinh doanh rượu bao gồm các hoạt động: sản xuất rượu, phân phối rượu, bán lẻ rượu và các hoạt động này đều phải đáp ứng về điều kiện kinh doanh. Nên VCCI cho rằng, việc Dự thảo cũng như các quy định hiện hành phân tách hoạt động phân phối thành các khâu: phân phối, bán buôn (đã được bỏ tại Dự thảo), bán lẻ, bán rượu tiêu dùng tại chỗ cần được cân nhắc lại.

Bởi xét bản chất, đây là các hoạt động mua bán (đưa sản phẩm rượu đến với khách hàng). Về mặt thực tế, các hoạt động này có thể được tổ chức ở dạng bán buôn, bán lẻ, bán tiêu dùng tại chỗ hoặc kết hợp giữa tất cả các hình thức trên.

Nên VCCI nhận định, quy định theo hướng phân tách các hình thức mua bán cụ thể và yêu cầu điều kiện kinh doanh cho từng hình thức này là chưa hợp lý, có những bất cập vì thương nhân, trong nhiều trường hợp, sẽ không thực hiện chỉ một hình thức mua bán.

Ngoài ra, VCCI cũng đề nghị rà soát lại các quy định về điều kiện cho thương nhân phân phối rượu và bán lẻ rượu, do chưa hợp lý và thiếu rõ ràng.

Chẳng hạn, Dự thảo yêu cầu thương nhân phải có ít nhất hai địa điểm kinh doanh hoặc có xác nhận của ít nhất hai thương nhân có giấy phép phân phối hoặc bán lẻ rượu. Tuy nhiên, Dự thảo không làm rõ nội dung xác nhận này là gì và mang ý nghĩa pháp lý ra sao.

Bên cạnh đó, yêu cầu đăng ký địa điểm kinh doanh trong Dự thảo cũng được VCCI đề nghị cân nhắc lại. Theo quy định hiện hành, doanh nghiệp khi lập địa điểm kinh doanh đã phải thực hiện thủ tục thông báo với cơ quan đăng ký kinh doanh. Nếu tiếp tục phải đăng ký địa điểm kinh doanh để đáp ứng điều kiện phân phối rượu, doanh nghiệp sẽ phải thực hiện hai thủ tục tương tự tại hai cơ quan khác nhau, làm tăng gánh nặng hành chính mà không mang lại giá trị quản lý tương xứng.

Về nghĩa vụ thông báo, khoản 1 Điều 21 Dự thảo quy định đối với rượu có độ cồn từ 5,5 độ trở lên, định kỳ 06 tháng, các thương nhân sản xuất rượu công nghiệp, sản xuất rượu thủ công, phân phối rượu, bán lẻ rượu có trách nhiệm gửi báo cáo tình hình sản xuất, kinh doanh rượu năm trước của đơn vị mình về cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp giấy phép.

VCCI đánh giá, dự thảo yêu cầu tần suất báo cáo 6 tháng là khá ngắn và có thể tạo gánh nặng về thủ tục cho doanh nghiệp, nên đề nghị cân nhắc quy định về tần suất báo cáo là 1 năm để giảm chi phí tuân thủ cho doanh nghiệp.