Miền Trung sẽ phát triển mạnh kinh tế biển

Ngày 16-11, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã tổ chức Hội nghị trực tuyến toàn quốc quán triệt và triển khai thực hiện Nghị quyết 26-NQ/TW ngày 3-11-2022 (Nghị quyết 26) của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng - an ninh vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải Trung Bộ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Nhiều tiềm năng

Chủ trì hội nghị và có bài phát biểu quan trọng, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cho biết hội nghị nhằm phổ biến, quán triệt những nội dung cơ bản của Nghị quyết 26, tạo sự thống nhất cao về nhận thức và hành động trong toàn Đảng, toàn dân, toàn quân để triển khai thực hiện thật tốt nghị quyết quan trọng này. Tổng Bí thư đã đặt ra các câu hỏi quan trọng có tính gợi mở.

Vì sao lúc này Bộ Chính trị phải bàn và ra Nghị quyết về phương hướng phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045? Tổng Bí thư cho hay vùng này gồm 14 tỉnh, thành phố ven biển từ Thanh Hóa đến Bình Thuận, với diện tích tự nhiên chiếm 28,9% diện tích cả nước, bờ biển dài gần 1.800 km (chiếm hơn 55% bờ biển cả nước) và nhiều cảng nước sâu, các đảo, cụm đảo, quần đảo quan trọng như Hoàng Sa, Trường Sa, Lý Sơn, Cù lao Chàm... Dân số của vùng năm 2020 chiếm 20,8% dân số cả nước, với hơn 50 dân tộc anh em cùng chung sống.

Trong vùng có nhiều tài nguyên thiên nhiên với 100% trữ lượng cromit, 60% trữ lượng thiếc, 20% trữ lượng sắt, 44% trữ lượng đá vôi xi-măng của cả nước. Trong vùng hiện có 9 sân bay (bao gồm 3 sân bay quốc tế) và nhiều cảng biển lớn như: Nghi Sơn, Vũng Áng, Chân Mây, Tiên Sa, Dung Quất, Quy Nhơn, Vũng Rô, Nha Trang, Cam Ranh... Đó là những điều kiện thuận lợi để vùng phát triển kinh tế - xã hội nhanh và bền vững, nhất là kinh tế biển, đồng thời phát triển đồng bộ cả 3 lĩnh vực: Công nghiệp, nông nghiệp và dịch vụ; gắn với bảo đảm quốc phòng - an ninh, giữ vững chủ quyền biển đảo của Tổ quốc. Đây còn là địa bàn chiến lược đặc biệt quan trọng về chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh và đối ngoại của cả nước.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc, Thủ tướng Phạm Minh Chính, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Thường trực Ban Bí thư Võ Văn Thưởng đồng chủ trì hội nghị Ảnh: TTXVN

Sau gần 18 năm thực hiện Nghị quyết 39-NQ/TW của Bộ Chính trị khóa IX và Kết luận số 25-KL/TW của Bộ Chính trị khóa XI, Bộ Chính trị đã thống nhất phải ban hành nghị quyết mới để tạo bước chuyển biến mới, mạnh mẽ hơn nữa, có tính đột phá trong việc phát huy vị trí, vai trò quan trọng đặc biệt và khai thác hiệu quả hơn tiềm năng, lợi thế phát triển to lớn của vùng.

Về những ý tưởng mới, tinh thần mới, nội dung mới của Nghị quyết 26, Tổng Bí thư nêu ra 3 điểm đáng chú ý. Một là, xác định rõ ràng, đầy đủ 5 quan điểm chỉ đạo quan trọng và mới mẻ. Nghị quyết xác định rõ hơn vị trí, vai trò chiến lược đặc biệt quan trọng của vùng này về chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, môi trường, quốc phòng, an ninh và đối ngoại, nhất là về kinh tế biển và quốc phòng, an ninh biển đảo. Phát triển vùng phải phù hợp với Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, Chiến lược phát triển bền vững, tăng trưởng xanh quốc gia và Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam.

"Phát triển vùng mạnh về biển, giàu từ biển trên cơ sở phát huy cao nhất các tiềm năng, lợi thế, nhất là về biển; phát triển và nâng cao hiệu quả các cơ sở hạ tầng hiện có, các khu kinh tế ven biển, khu công nghiệp, hệ thống đô thị ven biển, các hành lang kinh tế; các cực tăng trưởng, các trung tâm vùng và vùng động lực; các ngành kinh tế biển…" - Tổng Bí thư nhấn mạnh.

Đồng thời, đẩy mạnh việc cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng sao cho phù hợp hơn với điều kiện thực tế của vùng. Đẩy mạnh việc liên kết nội vùng; giữa miền Trung với vùng Tây Nguyên, vùng Đông Nam Bộ, vùng đồng bằng sông Hồng và các vùng khác trong cả nước. Mở rộng quan hệ đối ngoại, nhất là với nước bạn Lào, các nước tiểu vùng sông Mekong. Kết hợp chặt chẽ giữa phát triển kinh tế với củng cố, nâng cao tiềm lực, bảo đảm vững chắc quốc phòng, an ninh và chủ quyền biển đảo; giữ vững ổn định chính trị, trật tự, an toàn xã hội.

Hai là, mục tiêu của Nghị quyết 26 là nội dung hoàn toàn mới. Nghị quyết lần này xác định rất rõ mục tiêu tổng quát và một số chỉ tiêu cụ thể đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Ba là, về nhiệm vụ và giải pháp, Nghị quyết 26 đề ra đầy đủ, đồng bộ, đáp ứng yêu cầu của giai đoạn phát triển mới, bao gồm các nhóm nhiệm vụ, giải pháp.

Hoàn thiện cơ chế phát triển vùng

Chúng ta phải làm gì, làm như thế nào để thực hiện bằng được và có kết quả cụ thể, rõ rệt Nghị quyết của Bộ Chính trị lần này về vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải Trung Bộ?

Về việc này, Tổng Bí thư đề nghị cần đặc biệt chú ý một số vấn đề. Theo đó, phải nhận thức thật đầy đủ và sâu sắc hơn nữa vai trò, vị trí đặc biệt quan trọng của vùng, có sự thống nhất cao về ý chí và hành động, quyết tâm của toàn vùng, từng địa phương trong vùng cũng như của cả nước, các cấp, các ngành từ trung ương đến địa phương. Xác định rõ đây là trách nhiệm của toàn hệ thống chính trị.

Đồng thời, trên cơ sở đổi mới về tư duy và nhận thức, cần đẩy mạnh việc xây dựng, hoàn thiện cơ chế, chính sách phát triển vùng. Tổng Bí thư đề nghị Chính phủ và các cơ quan trung ương cần tăng cường phối hợp với các địa phương trong vùng khẩn trương xây dựng, hoàn thiện, ban hành và triển khai thực hiện luật pháp, cơ chế, chính sách ưu tiên, có tính đặc thù cho phát triển vùng. Đẩy mạnh cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, thu hút và sử dụng có hiệu quả mọi nguồn lực cho đầu tư phát triển. Ưu tiên bố trí nguồn vốn ngân sách nhà nước, kết hợp với huy động các nguồn lực trong xã hội cho đầu tư phát triển các công trình trọng điểm có sức lan tỏa, giải quyết các vấn đề phát triển vùng và liên vùng.

Theo Tổng Bí thư, cần tăng cường sự lãnh đạo của Đảng và hiệu lực, hiệu quả quản lý của các cấp chính quyền. Xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức có bản lĩnh chính trị, tính chuyên nghiệp cao và năng lực sáng tạo. Đề cao trách nhiệm của người đứng đầu; khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi và bảo vệ những cán bộ dám đổi mới, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung; khơi dậy tinh thần cống hiến của cán bộ, công chức.