Gỡ khó cho công tác đào tạo AI tại TPHCM

Bài toán thiếu nơi thực hành cho sinh viên học AI

Nhiều trường đại học tại Việt Nam đã triển khai đào tạo AI ở nhiều cấp độ. Một số trường đi xa hơn bằng việc thành lập khoa, viện hoặc trung tâm AI. Nhưng đào tạo AI trong thực tế vẫn gặp một “điểm nghẽn” kéo dài: môi trường triển khai và thực hành thực tế.

Trong phần lớn chương trình học, sinh viên làm đồ án với dữ liệu mẫu, mô hình thử nghiệm hoặc bài toán giả lập. Trong khi đó, để một mô hình AI đi vào đời sống cần rất nhiều yếu tố mà giảng đường không dễ đáp ứng: hạ tầng tính toán mạnh, dữ liệu thật, quy trình triển khai và sự hướng dẫn của đội ngũ chuyên gia có kinh nghiệm phát triển AI ngoài thị trường.

Đơn cử, 1 GPU AI của NVIDIA có đơn giá lên tới 75.000 USD, trong khi mỗi phòng lab đạt tiêu chuẩn sẽ cần tối thiểu 4-5 GPU, tương đương hàng tỉ đồng. Với nguồn lực hiện có của các trường, đây là một con số “bất khả thi”. Những yếu tố này cho thấy việc có một không gian nghiên cứu AI đầu tiên, gỡ bài toán thực hành AI cho sinh viên là điều rất cần thiết.

Các trường không thể tự giải một mình

Theo Nghị Quyết 57 của Bộ Chính trị về đột phá KHCN, đổi mới sáng tạo và Chuyển đổi số quốc gia, Việt Nam đặt mục tiêu nằm trong nhóm 3 quốc gia dẫn đầu khu vực về nghiên cứu và phát triển AI. Nghị Quyết 57 cũng đồng thời nêu ra một giải pháp chiến lược để huy động nguồn lực xã hội hóa giải quyết bài toán hóc búa nói trên: Mô hình hợp tác 3 Nhà (Nhà nước - Nhà trường - Doanh nghiệp).

Một trong những minh chứng gần đây nhất cho hiệu quả của mô hình chiến lược này chính là Saigon AI Hub (SAIH), không gian mở phục vụ nghiên cứu AI đầu tiên dành cho sinh viên, giảng viên, các nhà nghiên cứu trẻ tại TPHCM. Ra mắt cuối tháng 11 tại VNG Campus và là thành quả hợp tác giữa Tập đoàn công nghệ VNG với Đại học Quốc gia TPHCM, SAIH không hoạt động như một phòng lab thông thường.

Nơi đây cung cấp môi trường R&D gần với doanh nghiệp: hạ tầng tính toán chuyên dụng cho AI, không gian làm việc cho nhóm nghiên cứu và cơ hội kết nối trực tiếp với đội ngũ kỹ sư đang triển khai các dự án AI thương mại hóa ra thị trường.

PGS.TS Trần Minh Triết, Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Khoa học tự nhiên, đại diện Ban Điều hành SAIH chia sẻ: “Việc thành lập SAIH giúp xây dựng một cộng đồng nơi các nhà khoa học và chuyên gia công nghệ trong doanh nghiệp và trong nhà trường có thể thật sự hợp tác, cùng phát triển các ý tưởng và đưa giải pháp đến gần hơn với thực tiễn.

Chúng tôi kỳ vọng trong thời gian tới sẽ thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa các công bố khoa học tại những hội nghị uy tín, xây dựng các phiên bản thử nghiệm (POC) có khả năng ứng dụng vào đời sống, đồng thời phát triển những giải pháp hiệu quả nhằm góp phần giải quyết các vấn đề đặt ra của xã hội”.

Theo kế hoạch vận hành giai đoạn đầu, Saigon AI Hub đặt mục tiêu thu hút khoảng 30 nhóm nghiên cứu trẻ tham gia làm việc trực tiếp trên hạ tầng tính toán. Các nhóm được khuyến khích giải quyết bài toán gắn với thực tế kinh tế - xã hội, ưu tiên các lĩnh vực y tế, giáo dục, giao thông và dịch vụ công.