Giới hạn nguyện vọng xét tuyển đại học, thí sinh lo mất cơ hội

Tại Hội nghị giáo dục đại học năm 2025, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) lấy ý kiến đại biểu về việc giới hạn nguyện vọng xét tuyển đại học. Ngoài phương án giữ nguyên như hiện nay là không giới hạn nguyện vọng, Bộ GDĐT bổ sung 2 đề xuất mới là tối đa 5 nguyện vọng và 10 nguyện vọng.

Chị Nguyễn Thị Nhàn (xã Gia Bình, Bắc Ninh), có con đang học lớp 12, rất quan tâm đến vấn đề này. Theo chị Nhàn, việc khống chế số lượng nguyện vọng có thể "làm hẹp cánh cửa" vào đại học của con.

Chị kể, con chị đặt mục tiêu thi vào khối ngành Sư phạm, vốn có điểm chuẩn rất cao và san sát nhau giữa các trường, quanh mức 27 - 29 điểm.

"Giả sử con tôi có điểm thi hơi chới với, cháu muốn đăng ký nhiều ngành Sư phạm ở nhiều trường khác nhau để gia tăng cơ hội, đồng thời kèm theo một số nguyện vọng để chắc chắn đỗ đại học... thì việc giới hạn nguyện vọng sẽ gây khó, phải tính toán rất mệt" - chị nói.

Cũng thi vào ngành sư phạm, em Nguyễn Thị Thảo Duyên - học sinh Trường THPT Nam Đàn 1 - cho rằng, nên giới hạn số lượng nguyện vọng vừa đủ.

Duyên tính toán, bản thân em cần khoảng tối đa 5 - 6 nguyện vọng nên đề xuất số lượng khống chế là 10.

"Mỗi bạn có năng lực, sở thích phù hợp với một số ngành nghề nhất định. Nhiều bạn rải tới hàng chục nguyện vọng nhưng những nguyện vọng phía sau không phải đam mê, đăng ký chỉ để thấy an tâm hơn hoặc cho vui thì cũng không nên" - em bày tỏ.

Nguyễn Bá Thành - học sinh lớp 12 tại Buôn Ma Thuột, Đăk Lăk - cũng có đề xuất tương tự.

"Theo em biết, hiện nay không giới hạn nguyện vọng, nhiều bạn “rải” hàng chục nguyện vọng, gây quá tải hệ thống lọc ảo và khiến việc xét tuyển trở nên phức tạp" - Thành nói và chia sẻ, phương án giới hạn tối đa 10 nguyện vọng là phù hợp, như vậy vẫn đủ để thí sinh có lựa chọn đa dạng nhưng buộc học sinh phải suy nghĩ cẩn thận, không đăng ký bừa.

Song ở góc nhìn khác, em Minh Anh - học sinh lớp 12 ở Hà Nội - cho rằng không nên giới hạn số lượng nguyện vọng nhất định để những bạn có điểm thi chấp chới có thêm cơ hội vào đại học, nhờ các nguyện vọng "chống trượt" ở phía sau.

"Cách tính điểm xét tuyển cũng rắc rối, đôi khi chúng em cũng không biết mình được bao nhiêu điểm, dễ bị tính toán sai. Nếu thêm giới hạn số lượng nguyện vọng thì việc xét tuyển đại học lại càng khó và khốc liệt" - em nói thêm.

GS.TS Nguyễn Tiến Thảo – Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học, Bộ GDĐT cho hay, theo số liệu thống kê, kỳ tuyển sinh đại học năm 2025 có hơn 20% thí sinh đăng ký trên 10 nguyện vọng. Tuy nhiên, rất ít thí sinh trúng tuyển ở những nguyện vọng cuối. Phần lớn các em đăng ký nhiều nguyện vọng chỉ để “cho an toàn, cho vui”. Việc này khiến mục tiêu xét tuyển của thí sinh thiếu rõ ràng, đồng thời làm giảm trách nhiệm cũng như động lực phấn đấu vào một trường, một ngành cụ thể vì tâm lý “không đỗ nguyện vọng này thì đỗ nguyện vọng khác”.

Thống kê cũng cho thấy nhóm thí sinh đăng ký quá nhiều nguyện vọng thường ít nhập học. Có thể các em đã có kế hoạch du học hoặc chỉ đăng ký để khẳng định “mình có đỗ đại học”.

“Đây không phải là mục tiêu của xét tuyển mà chỉ mang tính hình thức, dẫn đến lãng phí nguồn lực xã hội về lệ phí, hệ thống và cả nguồn lực của các trường. Vấn đề này cần được xem xét lại” – GS.TS Nguyễn Tiến Thảo nhấn mạnh.

Nói về việc đăng ký số nguyện vọng không giới hạn nguyện vọng đăng ký xét tuyển đại học, Bộ trưởng Bộ GDĐT Nguyễn Kim Sơn cho rằng, việc này “chưa chắc đã đem lại nhiều cơ hội” cho thí sinh mà đôi khi lại khiến thí sinh “tẩu hỏa nhập ma”, rối tinh lên, cảm thấy hoang mang, không biết phải làm gì.

"Như vậy từ chỗ tưởng như đem lại cơ hội lại làm khó cho thí sinh. Sẽ quy định hạn chế như thế nào để đảm bảo được quyền, sự lựa chọn cao nhất của thí sinh mà đỡ chuyện quá phức tạp trong việc xử lý” - Bộ trưởng nói.

Đây cũng là lý do Bộ GDĐT lấy ý kiến các cơ sở giáo dục đại học về việc giảm số lượng nguyện vọng đăng ký xét tuyển trong Hội nghị giáo dục đại học năm 2025 vừa diễn ra.