Quan hệ Ả Rập Saudi - Trung Quốc và tác động thị trường dầu
Ả Rập Saudi dự kiến tăng cường hơn nữa quan hệ với Trung Quốc trong bối cảnh nước này tìm cách tái cân bằng quan hệ với Mỹ.
Đó là nhận định của giới quan sát sau cuộc họp trực tuyến giữa Bộ trưởng Năng lượng Ả Rập Saudi Abdulaziz bin Salman và Giám đốc Cơ quan Quản lý Năng lượng Quốc gia Trung Quốc Zhang Jianhua hôm 21-10.
Trong cuộc họp, hai quan chức đã nhất trí tăng cường hợp tác trong chuỗi cung ứng năng lượng thông qua việc thiết lập một "trung tâm khu vực" cho các nhà sản xuất Trung Quốc tại nước này để tận dụng khả năng tiếp cận của Ả Rập Saudi tới 3 lục địa.
Bộ trưởng Năng lượng Ả Rập Saudi Abdulaziz bin Salman. Ảnh: Reuters
Cả hai cũng thảo luận về hợp tác và đầu tư chung trong khuôn khổ Sáng kiến Vành đai và Con đường của Trung Quốc. Chính phủ Ả Rập Saudi cũng cho biết hai quan chức đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc cung cấp dầu lâu dài và đáng tin cậy để ổn định thị trường toàn cầu vốn đang chịu đựng nhiều bất ổn khác nhau do các tình hình quốc tế phức tạp và liên tục thay đổi.
Ả Rập Saudi là nhà sản xuất dầu lớn nhất thế giới và Trung Quốc là nhà nhập khẩu dầu lớn nhất của Ả Rập Saudi. Hồi năm ngoái, kim ngạch xuất khẩu dầu sang Trung Quốc chiếm 27% tổng lượng dầu thô xuất khẩu của Ả Rập Saudi, tương đương con số kỷ lục 1,75 triệu thùng mỗi ngày, theo dữ liệu từ Viện nghiên cứu Trung Quốc Mercator, một tổ chức của Đức.
Hai nước đã thiết lập quan hệ đối tác chiến lược toàn diện vào năm 2016, cam kết hợp tác toàn diện, bao gồm cả năng lượng và thương mại.
Cuộc gặp giữa hai quan chức năng lượng diễn ra trước kế hoạch cắt giảm sản lượng dầu của Liên minh giữa Tổ chức Các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) và một số nhà sản xuất bên ngoài, gọi là OPEC+, do Ả Rập Saudi dẫn đầu. Từ tháng 11, OPEC+ sẽ giảm sản lượng 2 triệu thùng/ngày để thúc đẩy giá dầu.
Động thái này khiến Mỹ lo ngại về việc giá xăng dầu tăng và ảnh hưởng đối với nền kinh tế ngay trước cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ. Tổng thống Mỹ Joe Biden đã cảnh báo hậu quả đối với Ả Rập Saudi và một số nghị sĩ đảng Dân chủ đã thúc giục Quốc hội hoãn việc bán vũ khí cho Riyadh trong một năm.
Một số nhà quan sát nhận định cuộc gặp về năng lượng giữa Ả Rập Saudi với Trung Quốc là thông điệp gửi tới Mỹ rằng nước này có các đối tác khác.
Chuyên gia Li Shaoxian về Trung Đông tại Trường ĐH Ninh Hạ cho rằng mối quan hệ giữa Ả Rập Saudi và Trung Quốc sẽ tăng cường khi tầm quan trọng địa chính trị ngày càng tăng của Ả Rập Saudi trong bối cảnh Nga mở chiến dịch quân sự tại Ukraine. Theo chuyên gia này, quan hệ giữa Mỹ và Ả Rập Saudi từ lâu đã rất mất cân bằng, Ả Rập Saudi hiện có nhiều sự lựa chọn hơn và sẽ tiếp tục tìm kiếm sự cân bằng.
Theo tờ SCMP, chuyên gia Li Shaoxian cho biết Nga đang tìm cách hợp tác nhiều hơn với Ả Rập Saudi trong khi mối quan hệ của Trung Quốc và Ả Rập Saudi luôn tốt đẹp còn châu Âu thì đang ngày càng phụ thuộc vào Ả Rập Saudi vì vậy mối quan hệ giữa Mỹ và nước này cần phải điều chỉnh lại.
Ông Li Shaoxian cho biết Ả Rập Saudi và Trung Quốc từ lâu đã có quan hệ năng lượng bền chặt và mối quan hệ này đang mở rộng sang các lĩnh vực khác khi Riyadh tìm cách đa dạng hóa nền kinh tế và giảm sự phụ thuộc vào dầu mỏ như một phần trong kế hoạch Tầm nhìn 2030.
Ông Victor Gao Zhikai, Phó giám đốc Trung tâm Trung Quốc và Toàn cầu hóa tại Trung Quốc, cho hay Trung Quốc sẽ mở rộng đầu tư vào Ả Rập Saudi, đặc biệt là vào cơ sở hạ tầng, lĩnh vực mà Trung Quốc có chuyên môn.
