Cảnh báo đáng ngại về sức công phá ngày càng dữ dội của các siêu bão
Các nhà khoa học cảnh báo, thời đại của các siêu bão với sức công phá ngày càng dữ dội sẽ là bình thường mới.
Siêu bão Fung-wong đổ bộ Philippines ngày 9.11.2025. Ảnh: PAGASA
Siêu bão Melissa sau khi tàn phá Jamaica và Cuba trong tháng 10 vừa qua, đang khiến giới khoa học đặt câu hỏi: Liệu cấp 5 trên thang Saffir-Simpson còn đủ để đo sức mạnh của những cơn bão hiện nay?
Các nhà dự báo bão nhận định, những cơn bão ngày càng mạnh, tăng cường nhanh và di chuyển nhanh hơn đang trở thành bình thường mới, chủ yếu do biến đổi khí hậu do con người gây ra.
Trước đây, thang đo Saffir-Simpson có cấp tối đa là cấp 5, với gió mạnh nhất khoảng 252 km/h. Tuy nhiên, siêu bão Melissa và một số cơn bão khác gần đây đã gần chạm mức vượt cấp 5, nếu có thang cấp 6, chúng sẽ được xếp vào đó.
Bão cấp 6 được dự đoán có thể mang sức gió mạnh nhất lên tới 308 km/h, gây thiệt hại vượt xa khả năng chịu đựng của các công trình thiết kế cho cấp 5.
Các chuyên gia như Tiến sĩ Michael Mann (Đại học Pennsylvania) cho rằng những cơn bão siêu mạnh đang trở thành "bình thường mới" và cần xem xét lại cách phân loại bão.
Tiến sĩ Katharine Hayhoe (The Nature Conservancy) nhấn mạnh cần tính đến ảnh hưởng của mưa và lũ lụt, bởi chúng chiếm phần lớn thiệt hại kinh tế do bão gây ra.
Siêu bão Melissa là minh chứng điển hình: Nghiên cứu từ Đại học Imperial College London cho thấy Melissa là một trong những cơn bão tăng cường độ nhanh nhất mọi thời đại. Biến đổi khí hậu khiến bão Melissa có khả năng xảy ra cao gấp 4 lần và tăng sức gió thêm 18 km/h.
Nước biển ấm lên là nguyên nhân. Biển ấm hơn đã tăng thêm khoảng 16 km/h vào cường độ của bão Melissa, đẩy nó lên mức gần 298 km/h - mức trần của bão cấp 5.
Một số chuyên gia vẫn còn tranh cãi về việc thêm cấp 6, lo ngại khó so sánh bão mới với các cơn bão lịch sử. Tuy nhiên, thực tế cho thấy bão Melissa và các cơn bão sắp tới sẽ dữ dội hơn bất cứ gì trước đây, đe dọa trực tiếp con người, nhà cửa và cơ sở hạ tầng ven biển.
Điều quan trọng là, hành động cắt giảm khí nhà kính ngay từ bây giờ vẫn có thể hạn chế mức độ tàn phá của bão trong tương lai. Melissa và các siêu bão khác là lời cảnh báo: Thời đại bão siêu công phá đã đến, và nhân loại phải chuẩn bị đối phó với sức mạnh ngày càng khốc liệt của thiên nhiên.
