Bụi mịn đe dọa sức khỏe, cần thúc đẩy chuyển đổi xanh để giảm phát thải

Bụi mịn PM 2.5 đe dọa sức khỏe

Theo số liệu vào 8h00 sáng ngày 19.11, tại trạm quan trắc chất lượng không khí của Cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường (Bộ Tài nguyên và Môi trường) tại số 556 Nguyễn Văn Cừ, quận Long Biên cho thấy, chỉ số bụi PM 2.5 là 117 - tương đương với chất lượng không khí ở mức kém, mức thứ 3 trong thang 6 mức. Theo cảnh báo, những người nhạy cảm sẽ gặp phải các vấn đề về sức khỏe.
Điểm đo tại Đại học Bách khoa Hà Nội, đường Giải Phóng, quận Hai Bà Trưng, có chỉ số bụi mịn PM 2.5 ở mức kém, lúc 8h00 cùng ngày là 114.

Theo TS Hoàng Dương Tùng - Chủ tịch Mạng lưới Không khí sạch Việt Nam, ô nhiễm không khí (bụi mịn PM2.5) đang là vấn đề nóng bỏng của nhiều thành phố trên cả nước, trong đó có Hà Nội và TP Hồ Chí Minh. Qua theo dõi số liệu quan trắc mấy năm gần đây, tại Hà Nội, có năm tới hơn 30% số ngày trong năm chỉ số chất lượng không khí ở mức xấu và mức kém. Đáng lo ngại hơn là xu thế này không giảm mà ngày càng tăng.

TS Hoàng Dương Tùng cho biết, những hạt bụi mịn PM2.5 nhỏ li ti mang theo đầy chất độc hại với đường kính nhỏ hơn 2.5um, nhỏ hơn 30 lần sợi tóc con người. Chúng đặc biệt nguy hiểm vì có thể luồn sâu vào các túi phổi, tĩnh mạch phổi, làm giảm chức năng của phổi, gây nên bệnh hen suyễn và ung thư phổi và xâm nhập vào hệ tuần hoàn máu. Bụi mịn là nguyên nhân gây nhiễm độc máu nhau thai, khiến thai nhi chậm phát triển. Trẻ sinh ra bị ít cân, nhiều khả năng bị suy nhược thần kinh và tự kỷ.

“Tại sao PM2.5 lại cao như vậy, do đâu mà có? Làm thế nào để “bầu trời xanh” trở lại là nỗi trăn trở và trách nhiệm của nhiều người, trong đó có chính chúng ta. Liệu có thể có không khí trong lành khi nhiều cơ sở sản xuất coi thường pháp luật, liên tục nhả khói bụi? Bụi mịn PM2.5 liệu có giảm khi số lượng xe máy (6 triệu xe máy ở Hà Nội, 8 triệu ở TPHCM), xe ôtô (hàng triệu ôtô tại Hà Nội và TPHCM) sử dụng nhiên liệu hóa thạch ngày càng tăng trong thành phố? Chuyển đổi xanh là con đường tất yếu mà chúng ta phải đi. Chuyển đổi xanh trong sản xuất, trong phát triển kinh tế, trong tất cả mọi lĩnh vực” - TS Hoàng Dương Tùng nhấn mạnh.

Chuyển đổi sang xe thuần điện giúp giảm phát thải

Để cải thiện chất lượng không khí Thủ đô, Sở Tài nguyên và Môi trường TP Hà Nội đã ban hành Kế hoạch quản lý chất lượng không khí TP Hà Nội đến năm 2030, định hướng đến 2035, nêu các chương trình ưu tiên hành động như rà soát và hoàn thiện cơ chế, chính sách quản lý chất lượng không khí; giảm phát thải từ các nguồn chính từ giao thông, xây dựng, công nghiệp, nông nghiệp.

Đặc biệt, trong lĩnh vực giao thông TP Hà Nội đang rất quyết tâm thực hiện giao thông xanh. Hà Nội dự kiến chi 43.000 tỉ đồng từ nay đến 2030 đầu tư xe buýt xanh. Trong số các kịch bản mà thành phố dự kiến, TS Hoàng Dương Tùng cho rằng, kịch bản sử dụng 100% xe buýt điện là thể hiện sự quyết tâm nhất, tốt nhất cho môi trường. Bởi thực tế, việc chuyển đổi phương tiện sang dùng khí tự nhiên, tuy sạch hơn nhưng thực chất chỉ là đổi từ loại nhiên liệu hóa thạch này sang loại nhiên liệu hóa thạch khác.

Theo PGS.TS Đàm Hoàng Phúc - Giám đốc Chương trình đào tạo kỹ thuật ôtô, Đại học Bách khoa Hà Nội - nhận định: “Việc chuyển đổi sang phương tiện sử dụng năng lượng sạch không chỉ giúp giảm thiểu lượng phát thải khí nhà kính mà còn thúc đẩy tiến bộ công nghệ trong ngành ôtô. Xe điện hóa, đặc biệt là xe thuần điện, là tương lai tất yếu của giao thông toàn cầu và Việt Nam cần đẩy mạnh đầu tư vào nghiên cứu cũng như ứng dụng những giải pháp này”.