Hồi sức Trạm y tế để giữ chân bác sĩ, níu kéo người bệnh
Đồng Tháp - Từ thực trạng nhiều Trạm y tế (TYT) vắng bệnh nhân, đã đến lúc cần có cuộc mổ xẻ để tái cơ cấu lại theo hướng tinh gọn bộ máy.
Không để bác sĩ thiệt thòi
“Từ khi tốt nghiệp đại học y khoa đến nay, tôi có 29 năm gắn bó với TYT này” - BS Lê Văn Na, Trưởng TYT xã Tân Phú (huyện Châu Thành, tỉnh Đồng Tháp), chia sẻ. Chúng tôi càng bất ngờ hơn khi biết gần 30 năm qua, BS Na chỉ 1 lần được bồi dưỡng chương trình “Bác sĩ gia đình”.
Lòng yêu nghề, sự tâm huyết của BS Na gợi lên cái nhìn hoàn toàn khác về Trưởng TYT - vị trí vốn được xem là nơi “đi cơ sở” của nhiều thầy thuốc. Bởi ở đó, người thầy thuốc không chỉ thiệt thòi về học tập nâng cao trình độ, tiếp cận thiết bị hiện đại so với đồng nghiệp công tác tại các cơ sở y tế tuyến trên, mà còn là chuyện danh phận, thu nhập… Vì thế, để nhiều thầy thuốc BS gắn bó một cách tự nguyện với TYT như BS Na là điều không dễ có trong thời buổi kinh tế thị trường như hiện nay.

Trạm y tế xã Tân Phú, huyện Châu Thành, tỉnh Đồng Tháp. Ảnh: Phong Linh
Với kinh nghiệm nhiều năm làm công tác quản lý ngành y tế, nguyên Giám đốc Sở Y tế tỉnh Đồng Tháp Đoàn Văn Hồng phân tích, để TYT làm tốt nhiệm vụ của mình thì đều phải có người trực gác thường xuyên. Thậm chí, BS về đây công tác phải chấp nhận từ bỏ cơ hội đi học cao hơn để phát triển bản thân.
"Nếu cho BS ở TYT thường xuyên đi học tập trung sẽ không theo sát người dân, thành ra có khoảng cách, dần dần mất lòng tin, uy tín ở TYT” - ông Hồng nói.

BS Na đã cống hiến ở TYT xã Tân Phú 29 năm mới có thể tạo được lòng tin với người dân. Ảnh: Phong Linh
Theo ông Hồng, việc nâng cao chất lượng nhân lực cho TYT là cần thiết, như thường xuyên tổ chức các khóa đào tạo nâng cao nghiệp vụ, xây dựng cơ chế đãi ngộ hợp lý để thu hút và giữ chân nhân tài. Việc luân chuyển phải được tính toán hợp tình, hợp lý để tạo động lực, bởi nếu không khéo, sẽ kéo theo nhiều hệ lụy khó lường. Thực tế tại TYT phường 2 (TP Sa Đéc, tỉnh Đồng Tháp) là minh chứng.
“Trước đây, TYT phường 2 có BS biết sử dụng máy đo điện tim. Nhưng sau khi BS này luân chuyển thì trạm mất luôn máy vì không có người sử dụng, phải trả lại cho Trung tâm y tế” - Phó Trưởng TYT phường 2 Bùi Thị Thu Trang nói.
Không nên để cán bộ y tế xã thiệt thòi về chuyên môn, thu nhập. Ảnh: Lục Tùng
Tổ chức lại mạng lưới theo hướng hiệu quả, tiết kiệm
“Nếu như công ty, doanh nghiệp không có doanh số thì đã giải thể lâu, nhưng với ngành Y tế không thể bởi đây là cơ sở gần dân nhất. Điều này đặt ra vấn đề, có nên chăng việc tổ chức lại mạng lưới TYT theo hướng tinh gọn, đúng chủ trương hiệu quả, tiết kiệm” - BS Hồng gợi mở.
Chức năng của trạm y tế rất đặc thù, bên cạnh khám bệnh, chữa bệnh còn thực hiện các hoạt động y tế dự phòng. Với những nhiệm vụ được Bộ Y tế quy định, việc quy hoạch xây dựng TYT cũng cần tính toán, khảo sát rất kỹ; đầu tư đúng mức về cơ sở hạ tầng, thuốc và trang thiết bị thiết yếu.
Nhiều ý kiến cho rằng, đối với những TYT vắng bóng bệnh nhân, nên tính việc hợp nhất để tránh lãng phí. Ảnh: Phong Linh
“Từ thực tế khảo sát các TYT ở Đồng Tháp có thể thấy rằng, những trạm được xây dựng ở khu vực giáp giữa hai xã, phường thường thu hút được người dân đến trạm, tức tăng chỉ số hấp dẫn. Ở một số nước không có TYT mà có phòng khám khu vực. Đây cũng là giải pháp có thể tham khảo” - ông Hồng gợi mở thêm.

Nguyên Giám đốc Sở Y tế tỉnh Đồng Tháp Đoàn Văn Hồng. Ảnh: Phong Linh
Về vấn đề này, ông Đoàn Tấn Bửu - Giám đốc Sở Y tế tỉnh Đồng Tháp - thông tin, Chính phủ đang quyết liệt thực hiện sắp xếp, tinh gọn bộ máy để tránh lãng phí, thất thoát. Chính vì vậy, việc hợp nhất tổ chức lại cơ quan y tế cũng là một điều đáng quan tâm.
“Ở Đồng Tháp có sáp nhập xã, phường và TYT cũng sáp nhập, bước đầu vẫn giữ ổn định chức năng, nhiệm vụ. Song, để giữ được chỉ số hấp dẫn, vẫn phải cần tính toán kỹ để tạo động lực cho cán bộ tiếp tục phục vụ tốt. Chúng tôi rất ái ngại nếu không kịp có bài toán tổng thể sẽ gây sự lãng phí và rất khó khăn để hồi phục” - ông Bửu nói.
Việc nâng cao chất lượng hoạt động của TYT tuyến xã, phường là một nhiệm vụ cấp bách và cần có sự chung tay, trợ sức, trợ lực của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội. Sẽ thật sự tốn kém và không phát huy hết hiệu quả nếu TYT vẫn hoạt động theo lối mòn trong khi dần mất đi niềm tin của người dân...
Đào tạo kỹ năng mềm
Hiện nay, không ít trường hợp bác sĩ còn bỡ ngỡ, lúng túng khi khám và giao tiếp với người bệnh, dự đoán tâm lý bệnh nhân, dẫn đến sự cố ngoài ý muốn. Bác sĩ Chuyên khoa II Trương Hồng Nhựt – Giám đốc Trung tâm y tế huyện Châu Thành cho rằng, rất cần đưa học phần về kỹ năng mềm vào chương trình đào tạo bác sĩ, y sĩ; liên tục bồi dưỡng cán bộ để nắm bắt được tâm tư của người bệnh khi xã hội ngày một phát triển.







